Bugün kullanılan meşhur mühendislik ürünlerine bakılırsa hemen hepsinin doğadan ilham alınarak yapıldığı açık bir şekilde görünür. Mühendisliğin kendine has birçok tanımı olabilir. Benim için ise mühendislik, bir problem karşısında doğadan ilham alarak bilimsel yolla bu sorunu çözme sanatıdır. Bu yazımda da bununla ilgili güzel bir çalışma hakkında bilgi vereceğim. Geçenlerde tez önerimi hazırlarken yapılan çalışmalar arasında bir tanesi dikkatimi çekti.
Bir kanat profili hakkında yapılan bir çalışmaydı bu. İçeriğindeki görsellerin farklı olması ilgimi çekti bende biraz ayrıntılarına baktım. Bu çalışma 2011 yılında Jeremy Ryan Sparks’ın Kentucky Üniversitesinde hazırlamış olduğu master teziymiş.Tezi farklı kılan durum ne miydi? “Yusufçuk Böceği”
“Bir yusufçuk böceğinin mühendislik master teziyle ne alakası olur ki?” diyebilirsiniz. Aslında tam da mühendisliğin ilgilenmesi gereken bir konudur. Ama bugüne kadar kimse böyle çalışmalar yapmadığı için garip geliyor. Bence bu konuda hem öğrencilerin hem de eğitim sistemimizin eksik yanları var. Öğrenciler araştırmıyor, sistemde desteklemiyor.
Neyse konumuza dönelim. Bu yusufçuk böceği meğerse çok hafifmiş,hareketleri de bir hayli kıvrakmış. Jeremy arkadaşımız da “acaba bu durum mikro hava taşıtlarına yararlı olabilir mi?” diye düşünmüş olmalı. Bir mikro hava taşıtı hava direncine karşı etkili olmalı, ayrıca kütlesel olarak hafif ve kıvrak hareketlere sahip olması istenir. Bir hava taşıtının belkide en önemli noktası onun havada durmasını-hareket etmesini sağlayan kanatlarıdır. Eğer taşıtta kanatlar hareketli ise (helikopterde olduğu gibi) atalet momenti, manevra kabiliyeti, ağırlık gibi unsurlar daha bir önem kazanır. Bu yüzden tasarlanan kanat profilinin bu beklentileri karşılaması gerekir.
Genellikle bu gibi ufak yapılı hava taşıtların kanatlarında NACA 0012 kanat profili kullanılıyor. Ayrıca daha önceden Kesel(2000) ve Murphy(2009) yusufçuk böceğinin kanat profilini 2 farklı şekilde kullanmışlar. Aralarında kanat kalınlığı haricinde çok bir fark yok. Jeremy, yaptığı çalışmada bu 3 farklı kanat profilini farklı açılarda su ortamında boyama yoluyla akış ayrılmasını ve kanatların statik ve dinamik davranışını incelemiş.
Sonucunda kanat profilllerinin bazı detaylar dışında belli açı aralıklarında benzer davranış gösterdiklerini, kanatların üzerinde farklı modifakasyonlar yapılarak optimize edilebileceğini belirtmiştir.
Evet, ufak bir yusufcuk böceğinin nasıl yüksek bir teknolojiyle donatıldığını görüyoruz. Sonuçta sanki dünyada daha keşfedilecek hiçbir şey kalmamış gibi hissetsem de içimden bir ses aslında bildiğimiz şeylerin bilmeklerimizin yanında karpuzun içindeki bir çekirdek tanesi kadar olduğunu söylüyor…