Doğanın korunması ve petrol rezervlerinin biteceğinin öngörülmesi üzerine otomotiv firmaları son yıllarda yakıt pilleri ile çalışan otomotiv tasarlamaya yöneldiler. Toyota, Daimler Chrysler, Honda, Nissan, BMW, Opel, Mercedes gibi otomotiv firmaları kendi yakıt piliyle çalışan otomotivleri tanıttılar ve son zamanlarda Toyota’nın duyurduğu ve dikkatimi çeken aracı Mirai’yi araştırma fırsatım oldu. Bu yazımda sizler toyota mirai özellikleri hakkında bilgi vereceğim.
Toyota’nın gelecek olarak adlandırdığı araç (Mirai) hidrojen kullanarak 2015 Eylül Avrupa’nın seçkin mağazalarında satışa sunulacak. Mirai; Toyota’nın geliştirdiği yakıt pili teknolojisini (Toyota fuel cell system=TFCS) kullanılmakta olup, hem yakıt pili teknolojisi hem de hibrid teknolojisi kullanmaktadır. Yakıt pili sistemi için yakıt olarak hidrojen yüksek basınçlı tanklarda muhafaza edilmekte üretilen elektrik enerji fazlası ise bataryada depolanmaktadır. Yaklaşık fiyatı 66.000 €+(vergi) olarak sunulmuştur.
Toyota Mirai Özellikleri Nelerdir
- Uzunluk:4890 mm
- Min. Zemin açıklığı:130 mm
- Genişlik:1815 mm
- İç uzunluk:2040 mm
- Yükseklik:1535 mm
- İç genişlik:1465 mm
- Lastik tabanı:2780 mm
- İç yükseklik:1185 mm
- İz genişliği(ön/arka):1535/1545
- Yüksüz araç ağırlığı:1850 kg
Toyota Mirai özellikleri yukarıda verilmiş olup şuan için en büyük problem yakıt pili ağırlığından kaynaklanan aracın yüksüz ağırlığıdır. Son zamanlarda yapılan çalışmalar ise yakıt pili ağırlığını azaltmaya yönelik olup ya da yakıt pilini araç tabanına dengeli bir şekilde yayarak şasi üzerinde yaklaşık olarak eşit yük dağılımı sağlanmaya çalışılmaktadır. Aracın bileşenlerine genel olarak bakacak olursak;
- Yüksek basınçlı hidrojen tankları; 3 katmanlı bir yapıda olup, ana katman karbon-fiber ile pekiştirilmiş plastiktir. 70 MPA basıncında çalışmaktadırlar. İç hacmi 62.4 litre olup 2 adet tank olduğundan araca toplam 122.4 litre hidrojen depolanabilmektedir.
- Yakıt pili (FC Stack); maximum çıkış gücü 114 KW olup ve ortalama güç yoğunluğu 3.1 KW/Litredir. Bir hücre yığınında(stack) 370 adet hücre bulunmaktadır.
- Güç kontrol ünitesi; Bu ünite sayesinde üretilen gücün ne kadar kullanılacağına sürücü tarafından karar verilir.
- Elektrik motoru; Doğru akımla çalışan (AC) , 335 Nm Tork ve 113 KW çıkış gücüne sahip bir motordur.
- Dönüştürücü(FC Boost Converter); Yakıt pilinden aldığı gücü elektrik enerjisine çevirerek 650 Volt bir enerji dönüşümü sağlamaktadır.
- Batarya; Tekrar şarj edilebilir olup ,Nikel-metal hidrid olup aracın ilk hareketi için kullanılmaktadır.
Yakıt pili ve batarya kullanan hibrid bir taşıttır. Yakıt pili ile batarya birbirine paralel bağlanmıştır. Yakıt pili, kararlı sürüş güç kaynağı ve batarya şarjı için kullanılırken; batarya, ilk hareket ve hızlanma için geçici olarak ilave güç sağlamaktadır. Bataryadan olabilecek ters akım, bir diyotla önlenmektedir. İlk olarak aracın ön kısmından (tampon ve farların altı) hava kanalları yardımıyla hava alınmakta ve oksijen atomlarına ayrılarak borular yardımıyla yakıt piline gönderilmektedir. Tanklardan gelen hidrojen ile yakıt pilinde kimyasal reaksiyonlar başlamakta ve DC akım şeklinde bir elektrik akımı üretilmektedir. Daha sonra güç dönüştürücü sayesinde DC/AC akıma çevrilmekte, AC akımla çalışan elektrik motoruna gönderilmektedir. Ne kadar gücün kullanılacağı ise aracın kullanımı anında ayarlanmakta ve istenen güç, güç kontrol ünitesi sayesinde motora gönderilmektedir. Kullanılmayan fazla güç ya da üretilen fazla enerji bataryada daha sonra kullanılmak üzere depo edilmektedir.
Ayrıca aracın çalışmasını simülasyon ile anlatan kısa bir video yukarıda bulunmaktadır.
Kaynaklar;
toyota-global.com/innovation/environmental_technology/technology_file/fuel_cell_hybrid.html#h301/
Yakıt Pilleri dersi Yakıt pillerinin taşıtlarda kullanımı araştırması-Cansın Erol-Sakarya Üniversitesi, FBE, Otomotiv Mühendisliği.