Teknoloji kelimesi, yunanca “tekno-logia” kelimesinden gelmektedir. Kelime olarak incelendiğinde; “tehnikos” ustalık, teknik olarak işlem yapma, “logia” ise sanat, bilim, bilgi, beceri anlamlarına gelmektedir [1].
Teknoloji kelimesinin tanım olarak birçok çeşidinin olduğunu söylemek mümkündür. Değişik perspektiflerden yapılmış tanımlar içerisinden popüler olanlarını söyleyecek olursak şu tanımları örnek olarak verebiliriz; [1,2]
Baykara’ ya göre teknoloji; “Genelde endüstriyel süreçlerde kullanılan ancak bunun yanında hemen hemen tüm etkinliklere uyarlanabilen ve her türlü üretim maddesinin elde edilebilmesi için kullanılan bilgi bütünüdür.”
Ayhan’ a göre ise teknoloji; “Ticari bir değer elde etmek için gerçekleştirilen bilimsel uygulamalardır.”
Teknolojinin oluşumu ve gelişimi için gerekli temel bileşenler; Know-How (Yapabilme bilgisi), teknikler, bilimsel prensipler, donanım ve organizasyon kavramlarından oluşmaktadır [3] (Şekil-1). Aşağıda şematik olarak gösterilen bu temel bileşenler teknolojinin meydana gelmesi ve geliştirilmesindeki en önemli hususlardır.
İçerisinde birçok bilim dalını bulunduran teknoloji kavramı, ülkelerin refah seviyesiyle de direkt alakalı olabilmektedir. Yakın geçmişte hayatımıza etki eden teknolojik gelişmelere bakacak olursak; otomobil ve cep telefonlarını örnek olarak gösterebiliriz. Teknolojide yaşanan bu gelişimler insan yaşantısında büyük kolaylık sağladığı ise hepimizin malumudur. Ulaşımda süreleri önemli ölçüde kısaltan otomobiller ve anlık iletişim ve daha fazlasına imkân tanıyan cep telefonlarının hayatımızda önemli bir yer tuttuğu gerçektir. Tüm bunların yanında yararlı olarak sayabileceğimiz bu teknolojik gelişmelerin insanlar üzerinde olumsuz etkileri de mevcut olabilmektedir. Bu etkiler, otomobillerde çevre ve doğayı kirletmede, cep telefonlarında ise insan sağlığını tehdit ederek kendini göstermektedir.
Teknolojinin gelişiminde temel olarak merak ve yüksek hayal gücü vardır. Örneğin otomobiller hayal gücüyle bir eğlence aracı olarak düşünülmüş ve nihayetinde de üretilmiştir. Otomobile olan ihtiyaç ise sonrasında doğmuştur [4]. Şunu da söylememiz gerekir ki insanların gereksinimlerine paralellik gösteren çalışmalar/icatlar da bu teknolojik gelişime katkıda bulunabilir.
Mevcut olan teknolojik gelişmelerden hangisinin daha önemli olduğuyla alakalı ortak bir kanı olmamakla birlikte bilim adamlarının görüşleri esas alınarak ortaya çıkarılan tablo aşağıdaki gibidir.
Teknolojik Gelişmeler Nelerdir
| 1 | Matbaa ve Basım |
| 2 | Ayna |
| 3 | Elektrik Motorunun Kullanılmaya Başlanması |
| 4 | Telekomünikasyon Teknolojisinin Optik Telgrafla Başlaması, Telefon ve Cep
Telefonuna Uzanan Süreç |
| 5 | Tarımsal Üretimi Başlatan Saban |
| 6 | Otto Von Guericke’nin Statik Elektrik Makinası |
| 7 | Organize Bilim: Bilimsel Dergi ve Yayınların Basımı |
| 8 | Elektriğin Kullanılması ve Elektrik Işığı |
| 9 | Aspirin |
| 10 | Bütün Fen Bilimleri, İktisat ve Matematiğin kurulması |
| 11 | Havacılık Teknolojileri ve Uzay Yolculuğu |
| 12 | Üniversitelerin Kurulması |
| 13 | Kuantum Teorisi |
| 14 | Televizyon |
| 15 | İlaçların Üretilmesi |
| 16 | Genetik Dizi Analizi ve Genetik Mühendisliği |
| 17 | Taşınabilen Enerji Paketi Batarya |
| 18 | Silah |
| 19 | Internet |
| 20 | Atom Bombası |
| 21 | Fiziksel ve Psikolojik Buluş Olarak Müzik |
| 22 | Kimyada Destilasyon Süreci |
| 23 | Tıpta Anestezi Uygulamaların Başlaması |
| 24 | Kağıt Üretimi |
| 25 | İklim Modellemesinde Bilgisayarların Kullanılması |
| 26 | Savaşlarda Önemli Yer Tutan Atların Evcilleştirilmesi |
| 27 | Gözlük, Teleskop, Mikroskop ve Birçok Analiz Cihazının Geliştirilmesini Sağlayan Mercekler |
| 28 | Diferansiyel ve İntegral Hesaplar |
| 29 | Bilgisayarların ilk Prototipi Olan Universal Turing Makinesi ve Bilgisayar |
| 30 | Transistor Üretimi |
| 31 | Hiçbir şey |
Tablo-1 Önemli Teknolojik Buluşlar Üzerine Görüşler [1]
Geçmişten günümüze kadar yaşanmış olan önemli buluşların birçoğunda bireysel çaba ve özverinin olduğunu söylemek pek de yanlış olmayacaktır. Tabi üniversite ve bilim yuvası diyebileceğimiz kurum kuruluşların buna katkısı da yadsınamaz ölçüde fazladır. Buralarda yapılan çalışmalar teknolojik gelişmelerin de habercisi niteliğinde olmaktadır.
Özetle bu yazıda; “Teknoloji” kelimesinin hangi kelimelerden türetildiğine ve ne anlama geldiğinden bahsedip, oluşumu/gelişimindeki temel bileşenlerin neler olduğuna dikkat çektik ve tablo halinde de görselleştirmiş olduk. Devamında ise çeşitli bilim adamları esas alınarak hazırlanmış olan önemli teknolojik buluşları bir tabloda toplayıp alt alta sıraladık. Bu buluşları yapan bilim adamlarının ülkelerine sağladıkları fayda oldukça önemlidir. Çünkü kendi teknolojisini üreten ülkeler başka ülkelere bağımlı olmayacaktır. Bunun sonucunda ise ülke ekonomisine büyük ölçüde katkı sağlamanın yanı sıra teknolojik bağımsızlık da elde edilmiş olacaktır. Teknoloji geliştirmeyle alakalı olarak Ord.Prof.Dr. Cahit Arf söylemiş olduğu şu söz de yeterince açıktır;
“Bilim ve onun ürünü olan teknolojiyi üretmeyen toplumlar bağımsızlıklarını, dolayısıyla mutluluklarını yitirirler.”
KAYNAKLAR
- AYHAN, Ahmet. Dünden Bugüne Türkiye’de Bilim-Teknoloji ve Geleceğin Teknolojileri, İstanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım, 2002.
- BAYKARA, Tarık. 21nci Yüzyılda Teknoloji ve Teknoloji Yönetimi, Ankara, TÜBITAK MAM, Alp Yayıncılık ve Matbaacılık, 2006.
- ERDAL, Murat. Yüksek Teknoloji ve Bilişim Pazarlaması, İstanbul, Filiz Kitapevi, 2003.
- BASALLA, George (1988). Teknolojinin Evrimi (12.Basım) (Çev. Cem SOYDEMIR), Ankara, Semih Ofset, 2004.