Sürüngen denince akla zehirli ve tehlikeli olabileceği hakkında düşünceler geliyor. Ama bu algı yanlıştır. Sürüngenlerin çok az bir kısmı zehir ve tehlike taşır. Örneğin; Türkiye’de yılanların yaklaşık %23’ü zehir taşır. Türkiye’deki kertenkelelerin ise neredeyse hiçbiri zehir taşımaz. İnsanlar bu algıyı değiştirdiklerinde evlerinde bu hayvanları beslemeye başlarlar. Kara hayatına uyum sağlamışlardır ve çoğunlukla su yerine karada yaşarlar. Sürüngenler omurgalı oldukları gibi yumurtlayarak çoğalırlar ve dünya üzerinde bilinen 7000’den fazla türü vardır.
Bunlar arasında çoğunlukla; kertenkele, kaplumbağa, yılan, timsah yaygın olarak bilinir. Bu hayvanların sürüngen yapıda olmalarının avantajı ve dezavantajları vardır. Nesli tükenmiş dinozorlar, ihtiyozorlar da bu grupta yer alır.
Yapıları Nasıldır?
Farklı bir hayvan olan sürüngenlerin yapıları, diğer hayvanlardan biraz daha farklıdır.
Aralarında ki asıl fark, bedenlerinin keratin adlı yapıdan oluştuğudur. Keratinden oluşan bedenleri, pullarla kaplı ve serttir. Bedenlerindeki pullar, üst derinin kornea tabakasının kalınlaşması ile meydana gelir.
Karın pulları ise çoğunlukla birbirlerinin üzerine biner. Bu da yılanlarda sürtünmeye yardımcıdır. Pulları arasındaki yumuşak deri sayesinde kolayca eğilip kıvrılabilirler. Dış yüzeylerindeki sertlik, onları dış faktörlerden fazla etkilenmeyerek daha korunaklı bir yapıda olmalarını sağlıyor. Kertenkele ve yılanlarda yaş ilerledikçe pullarını yenilemeye başlarlar. Bu olaya gömlek değiştirme de deniyor.
Kalpleri diğer hayvanlara göre değişiktir. Kalpleri genel olarak 3 gözlü olup karıncık yarım perdeyle ikiye ayrıktır. Bu durum timsahlar için geçerli değildir. Sürüngenlerin en önemli duyusu görmedir. Bazı sürüngenlerde göze ek farklı yapılar bulunur. Örneğin; kum kertenkelesinin göz kapağı saydamdır. Bu da onların gözlerini kumlardan korur. Burun delikleri de kuma gömülürken korunmak için yukarıya doğrudur. Yalnızca gece avlanan gecko sürüngenlerinin göz bebekleri büyüktür. Gündüzleri ise güneş ışınlarından korunmak için çizgi şeklini alır.
Yılanların göz kapakları yokmuş gibi gözükür. Ama aslında vardır fakat hareketsizdir. Gözleri saydam bir tabaka ile örtülüdür. Bazı yılan türlerinin başlarının yanlarında ısıya duyarlı çukurlar bulunur. Bu çukurlarla diğer hayvanları hiç görmeden kolayca hissedebilirler. Evde beslemek için tercih edilen türler arasında; kaplumbağa, kertenkele türleri, gecko, bukalemun gibi hayvanlar yer alır.
Sürüngenlerin Özellikleri Nelerdir?
Sürüngenler çoğunlukla kurak iklimlerde yaşadıkları gibi farklı iklimde yaşayanları da vardır. Sürüngenler, değişken sıcaklıklı omurgalılardandır. Vücutlarının dışındaki pul ve keratin yapıları, dışarıya sıvı geçmesini önler. Ayrıca ter bezleri de yoktur. Bu nedenle sıvıya çok az ihtiyaç duyarlar. Aynı zamanda vücut ısılarını sabitleyebilir, dış ortamlara göre ayarlayabilirler.
Kasları çok enerji tüketmemektedir. Ayrıca ılıman iklimlerde yaşarlar. Soğuk bölgelerde türleri olağan derecede azdır. Farklı ortamlara uyum sağlamış sürüngenlerin bazıları ağaçta, bazıları suda yaşar. Kaslarındaki güç potansiyeli kuşlara göre 2 kat, memeli hayvanlara göre ise 4 kat daha fazladır.
Sürüngenlerin Özellikleri Nelerdir Maddeler Halinde
- Vücutlarında keratinleşmiş pullu yapılar vardır.
- Vücut ısıları sürekli değişebilir.
- Kalpleri diğer hayvanlara göre değişiktir.
- Kalpleri genel olarak 3 gözlüdür.
- Karada ve suda yaşayabilirler.
- Akciğer solunumu yaparlar.
- İç döllenme görülür.
- Yumurta ile çoğalırlar.
- Bazı sürüngenlerde göze ek farklı yapılar bulunur.