Siber Dünyanın silikon vadisi, hepimiz devrin değiştiğini ve Teknoloji Çağı’nda yaşadığımızı biliyor ve çağın gerektirdiği siber ticaret ve pazar arayışındaki yarışların ne denli dünyayı sardığına da ikna olmuş durumdayız. Hal buyken dev teknoloji şirketleri ve bu şirketlerin konuşlandığı yerleri incelemek de genç girişimlerin ödevi ve firmaların da ilgi alanı oluyor. Öncelikle teknopark kavramı üzerinde durmak istiyor ve dünyadaki teknopark havuzundan Amerika’ya ait olan uluslararası alanda kendini göstermiş ve kabul görmüş “Silicon Valley (silikon vadisi)” dilimizdeki karşılığıyla “Silikon Vadisini” incelemek istiyorum.
Silikon Vadisi ve Teknopark Kavramı
Ülkemizde hemen her üniversitede bulunan dünyada da büyük öneme sahip olan ülke ekonomisine katkılı ve öğrencilere girişimcilerle çalışma fırsatı veren teknolojiyle iç içe olmalarını sağlayan merkezlerdir. Detaya inersek teknoparklar, üniversite ile Ar-Ge çalışması yürütecek firmaları buluşturur, teknoloji ve yönetime dair becerilerin paylaşılmasını sağlar.
Asıl amacı üniversitelerde ve araştırma merkezlerindeki teorik bilgi ve hedefleri teknoloji ile birleştirerek yeni ürünler elde etmek, firma ve kuruluşları teknoloji merkezli olmaya teşvik etmektir. Bu sayede firmalar ile devlet ve diğer kurumlar arasında iş birliği artacak, uygun özelliklere sahip kişilere iş ve girişimcilik fırsatı verilecek haliyle dışa göç önlenecektir. Bu da dışa bağlılığını azaltabilir ve bölge ekonomisi canlanabilir. Kısacası teknoparklar inovasyonu, girişimci ve temelinde bilgi olan firmaları destekler ve yerel ekonomiyi geliştirmeye katkıda bulunur.
Bu bağlamda mademki teknoparklar ekonomik kalkınmayı sağlıyor dünya çapında tanınan teknoparklar olan Japonya, Güney Kore, Malezya, ABD ve İngiltere teknoparklarından ABD teknoparkı olan Silikon Vadisi’ni ve ekonomiye katkısını inceleyelim.
Silikon vadisi nerede, silikon vadisi adı neden öyle konmuş, hangi sebeple Silikon Vadisi dünya listesinde zirvelerde öğrenelim.
Silikon Vadisi Nerede?
İlk olarak bu yer, Amerika’nın Kaliforniya eyaletinde San Francisco vadisinde bulunur. İsmini bölgede yoğun olarak silikon çip üretilmesinden alır. Tarihsel gelişimine baktığımızda 1800’lü yıllardan bu yana adından sıkça bahsettirmektedir. Altının keşfedilmesiyle hazine avcılarının ilgi odağı olmuştur başta, sonrasında Stanford Üniversitesi açılır ve kampüs yakınında bir şirket kurulur. Ardından tüm bölge teknoloji şirketlerine devredilir, mucitler akın eder bölgeye; radyo, radar vs. ile elektroniğe giriş yaparlar, Nobel ödülleri alınır. Artık dünyanın gözü kulağı bu teknoloji merkezindedir. İlk mikroişlemci, ilk bilgisayar, arama motorları olan Yahoo, Google ve sosyal paylaşım sitesi Facebook burada ortaya çıkar.
Kızışan rekabetle beraber markalarıyla, binalarıyla vadi kopyalanmaya çalışılsa da bu mümkün değildir. Tüm bu dev markaların önemli bir ortak özelliği vardır ki aynı üniversiteden mezun olan kuruculara sahiptirler.
Ekonomik Boyutuyla Silikon Vadisi
Maddi açıdan incelersek vadide melek yatırımlar milyon dolarlar ile başlıyor, B serisi yatırımlar 9-10 milyon civarında seyredebiliyor. E-ticaret sahasıyla birlikte pazar payı 1 trilyondan fazla. Buna rağmen karmaşa içinde değil ve oldukça verimli. Ürün ortaya koymadan önce senelerce ön geliştirme yapmıyor aylar hatta haftalar içerisinde üretime geçiyorlar. Yanlış, eksik durumlarda tüm plandan vazgeçip yeni ve iyileştirilmiş bir planla devam ediliyor. Zamanla kendiliğinden düzelir gibi ezberci mantık yok. Gelen fikir değerlendirmeye alınıyor ve sonuçlandırılıyor.
İşi isteyenin karakteri, psikolojisi, idealleri işe yatkınlığını belirliyor ve vadide hakim olan “Daha iyisini buluruz.” düşüncesi ile kolay vazgeçilebiliyor proje ve firmalardan.
Çalışanlar için adeta laboratuvar görevi görüyor vadi. Örneğin; Google’dan ayrılan biri Yahoo’da çalışabiliyor. Çeşitliliği, girişimci ve hedefleri olan kişi ve markaları destekleyerek onlara büyük kolaylık sağlıyor ve dünyaya yayılmayı hedefliyor vadi sakinleri.
Bir sebep daha var ki bölgeyi aktif ve canlı tutuyor. Dünyanın çoğu ülkesinde ve Avrupa’da birçok çalışan bir an önce emekli olmak ve huzurlu bir hayat yaşayarak ömürlerini tamamlamak istiyor. Oysaki durum burada farklı. Bir oyun gibi görüyorlar çalışmayı. Bir yarış, bir eğlence gibi bakıyorlar duruma. En kısa zamanda en çok ve en iyi ürünü üreten birinci oluyor. Bu tatlı rekabet arttıkça firmaların ömrü uzuyor, kalkınıp tanınıyor ve tüm dünya bu birlikteliğe bağlı hale geliyor, ihtiyaçlarını karşılıyor.
İlginizi çekebilecek diğer bir yazımız: Popüler mühendislik dalları
İhtiyaçların icatları doğurduğu bu zamanda bu şirketler hem ekonomiye hem ihtiyaçlarımıza cevap verebilen vizyon ve misyona sahipler, evet. Dünya çapında istihdam sorununun azalmasında öncü rol üstlendikleri ve beyin göçüne sebebiyet verdikleri de görülüyor. Bir projesi, hedefi olan koşuyor yetenekli girişimcilerin değerlendirilip desteklendiği vadiye. Böylece ülkelerin zihin madenleri kaybediliyor ve ülke ekonomisi düşerken vadi kazançlı çıkıyor.
Vadide ev kiraları da oldukça yüksek. Çalışanların yıllık gelirleri 80.000 dolar civarında ve yaklaşık 250.000 kişi var. Firmaların çalışanlarına sundukları hayat ise reddedilemeyecek düzeyde. Yüzme havuzları, masaj salonları, ücretsiz yemek gibi alternatifleri mevcut.
Büyümeye devam eden yüzlerce şirkete ev sahipliği yapan yerde en zeki girişimciler kısa zamanda büyük bir servete kavuşuyorlar. Teknoloji gelişiyor ve en kısa zamanda çok fazla ürüne yetişmek önemli. Bunları yapabilirim diyorsanız nereye gideceğinizi artık biliyorsunuz.