Teknolojik gelişmelerin hızlanmasıyla birlikte akıllı telefon bizler için vazgeçilmez bir cihaz oldu. Akıllı telefon seçerken çeşitli kriterlere dikkat ediyoruz. Ancak, çoğumuzun önemsemediği bir kriter var. Mobil telefonlar, etrafa belirli oranda radyo frekansı yayar. Bu radyo frekansı ortamda bir elektromanyetik alan oluşturur. İnsan vücudunun, oluşan bu elektromanyetik alan enerjisine maruz kalma oranına ise Spesifik Soğurma Oranı ya da Spesifik Emilim Oranı (SAR) adı verilir. Akıllı telefonlar, telsiz telefonlar, 3G/4G tabletler gibi cihazların her biri SAR değerine sahiptir.
SAR Değerinin Sınıflandırılması
SAR değeri, Watt/kg şeklinde ifade edilir ve bu değer belirlenen sınırın altında olmalıdır. Mobil cihazların SAR değerlerine göre sınıflandırılmasında 5 kategori bulunmaktadır:
- A: 0.4 Watt/kg’dan düşük SAR değerine sahip cihazlar
- B: 0.4 – 0.8 Watt/kg arası SAR değerine sahip cihazlar
- C: 0.8 – 1.2 Watt/kg arası SAR değerine sahip cihazlar
- D: 1.2 – 1.6 Watt/kg arası SAR değerine sahip cihazlar
- E: 1.6 Watt/kg’dan büyük SAR değerine sahip cihazlar
Bir mobil cihazın Avrupa’da satışa sunulabilmesi için 2 Watt/kg’dan daha düşük SAR değerine sahip olması gerekmektedir. ABD’de ise bu standartı Federal Haberleşme Komisyonu (FCC) belirlemektedir. 1.6 Watt/kg’dan düşük SAR değerine sahip cihazlar ABD pazarında satışa sunulabilir. Ancak, Avrupa ile Amerika ölçüm standartlarında bazı farklar bulunmaktadır. Örneğin, Avrupa standartlarında ölçüm yapılırken 1 gram vücut dokusu kullanılır. Amerika standartlarında ise kullanılan vücut dokusu 10 gramdır. Bu nedenle ikisi arasında direkt karşılaştırma yapmak doğru olmaz. Avrupa standartlarında 1.2 SAR değerine sahip bir cihaz, Amerika standartlarındaki 0.9 SAR değerindeki cihazla denktir.
SAR değeri belirlenirken her zaman en kötü koşullar dikkate alınır. Bu nedenle, kullandığınız cihaz çoğu zaman etiket değerinde yazan SAR değerinden daha az radyasyon yayacaktır. Bir mobil cihazın SAR değerini öğrenmek istediğinizde iki değer ile karşılaşırsınız. Bunlar, SAR (kafa) ve SAR (gövde) şeklindedir. Kafa değeri, cihazla görüşme yaparken insan kafasının maruz kaldığı radyasyonu ifade ederken, gövde değeri ise vücudun maruz kaldığı radyasyonu ifade eder.
SAR Değerinin Zararları
SAR değeriyle ilgili özellikle son 10 yıl içinde birçok araştırma yapılmıştır. Bu araştırmaların çoğuna göre yüksek radyasyona uzun süre maruz kalmak, bazı sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Hayatımızın vazgeçilmezlerinden olan cep telefonları ise radyasyon kaynaklarının başında gelir. Yapılan araştırmalarda, günde 1 saatten fazla telefon görüşmesi yapan ve bunu yıllar boyunca sürdüren erkeklerde sperm kalitesinin azalması, sperm hareketliliğinin azalması gibi sorunların ortaya çıkabileceği sonucuna varılmıştır.
Kısa Vadeli Zararları
- Embriyo gelişiminin zarar görmesi.
- Bağışıklık sisteminin bozulması.
- Kalp pilinin bozulma riski.
- Görüş alanında daralma.
- Kalp rahatsızlıkları.
- Hafıza zayıflaması ve beyin tümörü riski
- Yoğun stres ve yorgunluk hissi.
- Kalıcı işitme bozuklukları.
- Konsantrasyon ve dikkat bozulması.
- Kulak çınlaması ve kulaklarda ısınma
- Kadınlarda düşük riskinin artması
- İşitmede geçici aksaklıklar oluşması.
- Kan hücrelerinin bozulması.
- Bas ağrıları ve sersemleme
Uzun Vadeli Zararları
- Yüksek tansiyon
- Genetik yapının bozulması.
- Sperm sayısının azalması.
- Beyaz kan hücresi (lenfoma) kanseri.
- Cilt kanseri.
- Kan beyin bariyerinin zedelenmesi.
Korunma Yöntemleri
SAR değeri kullandığınız telefona göre değişmektedir. Buna rağmen, SAR değerinin etkilerini azaltmak için alabileceğimiz önlemler bulunmaktadır:
- Kulaklık kullanmak ya da hoparlör modunu kullanmak.
- Düşük SAR değerine sahip telefon tercih etmek.
- Telefonu vücuttan olabildiğince uzak tutmak.
- Telefonun sinyal gücü düşük olduğunda kullanmamak.
- Hareket halindeyken telefon kullanmamak.
- Günlük telefon kullanımını azaltmak.
SAR değerinin etkileri abartılarak çeşitli ürünler satılmaktadır. Radyasyon önleyici şapka, radyasyon önleyici telefon kılıfı gibi ürünlere sıkça rastanılsa da bu ürünlerin radyasyonu önlediğine ya da azalttığına dair herhangi bir bilimsel çalışma bulunmamaktadır.
İşte en çok kullandığımız telefonların sar değerleri. (1’in altındaki değerler idealdir. ne kadar azsa o kadar sağlıklıdır.)
Kaynak: FFC, PCSteps