Türü ne olursa olsun fark etmez tüm dişliler aynı prensibe göre çalışmaktadır. Ancak farklı türlerinin olması farklı işlevlerin yerine getirilmesini sağlamada önemli olmaktadır. Dişlilerin bazı türleri yüksek verimliliğe veya yüksek dişli oranlarına sahip olabilirken bazıları ise farklı açılarda çalışabilme gibi önemli yeteneklere sahiptir. Aşağıdakiler en yaygın türleridir. Bu tam bir liste değil ancak bunların farklı kombinasyonlarının yapılabilmesi de mümkündür.
Not: Listedekilerin verimleri genel olarak verilmiştir. Bunların dışında diğer birçok faktör mevcut olabilir. Gerçek verimlerini katalog değerleri üzerinden okumanız gereklidir. Unutmayın, aşınma ve yağlama de dramatik bir şekilde dişli verimini etkileyecektir!
Düz Dişliler (~90% Verimli)
Düz dişli çarklar, en basit dişli türü olması ve dişli türleri içinde mümkün olan en yüksek randımana sahip olması nedeniyle en çok kullanılan dişli çeşididir. Dişlerin diğerlerine göre daha kolay kırılabilir olması sebebiyle çok yüksek yüklerin taşınacağı uygulamalarda kullanılması tavsiye edilmez.
Helis Dişliler (~80% Verimli)
Helis dişliler, çalışma prensibi olarak tam da düz dişliler gibidir, fakat daha sorunsuz çalışırlar. Ayrıca isteğe bağlı bir çok açıda bunları çalıştırabilirsiniz. Ne yazık ki, karmaşık şekli nedeniyle, (imalat zorluğundan dolayı) genellikle daha pahalıdır.
Zincir Dişlisi ve Zincirler (~80% Verimli)
Bir zincir ile iki dişli birleşimi aslında üç ayrı dişli olarak kabul edilebilir. Tek sayı olduğu için, dönüş yönü aynıdır. Düz dişliler gibi temel olarak aynı mantık ile çalışır ancak artan temas alanına sahip olması sebebiyle sürtünme fazladır. Dolayısıyla daha az verimlidir. Yağlama şiddetle tavsiye edilir.
Bir zincirin uzunluğunu değiştirmek için, zincir kırıcı olarak isimlendirilen alete ihtiyacınız olacaktır. Bunu, herhangi bir yapı marketten alabilirsiniz, ucuz bir alettir. Pinlerin çıkartılmasında ve tekrar yerleştirilmesinde sizlere kolaylık sağlayacaktır.
Konik Dişli (~% 70 verimli)
Döndürme açısının değiştirilmesinde konik dişliler en iyisidir. Ancak düşük
verimliliklerinin olması sebebiyle bunları mümkünse kullanmaktan kaçının.
Kremayer ve Pinyon Dişliler (~% 90 verimli)
Kremayer ve Pinyon dişli grubu kumanda sistemlerinde en çok kullanılan dişli türlerindendir. Dönme hareketini doğrusal bir harekete çevirmek istiyorsanız bu dişli sistemi sizin için en harika olanıdır.
Sonsuz Dişli (~% 70 verimli)
Sonsuz dişli çok yüksek dişli oranına sahiptir. Matematiksel olarak hesaplamak için, sonsuz dişliyi tek bir diş gibi ele almak gereklidir. Sonsuz dişlinin diğer bir avantajı ise geri yönlü sürülebilir olmamasıdır. Bunun anlamı yer çekimi veya karşıt güçler gibi bir unsurun hiçbir şekilde dönmeye neden olmadan, sadece motorun uyguladığı dönme hareketi ile ana dişli tahrik edilebilir. Bu bizim için çok yararlıdır çünkü ağır bir nesneyi tutan robot kolumuz olsaydı sürekli tork tutması ve motorun devamlı güç harcaması böyle bir sistem sayesinde gerekmeyecekti. Bir nevi sistemi emniyetli hale getirmiş olmaktadır. Verimliliği düşük olmakla birlikte, gerçekten yağlamanın yapılması sizler için faydalı olacaktır.
Planet Dişli (~% 80 verimli)
Planet dişliler piyasada bulunan en yüksek dişli oranlarına sahiptir. Ancak bunlar biraz karmaşıktır. Datasheet değerlerine bakarak dişli oranlarını seçebilirsiniz. Bir robotik sistem için gerçekten çok yüksek bir dişli oranını gerekiyorsa, planet dişli tercihlerinize birer alternatif yaratmaktadır.
Bir önceki konumuzda robotik sistemlerde dişli kavramını incelemiştik. Sonraki eğitimimizde statik kavramına basit bir giriş yapacağız.