Merhaba mühendis beyinler okurları. Daha önceki yazımda bir yazı dizisi oluşturmak istediğimden bahsetmiştim. Bir önceki yazımda bilgisayar üzerinde katı modelleme programı kullanımını nasıl geliştirebileceğinizden bahsetmiştim. Bu yazımdan itibaren tasarım prosesinin adımlarından bahsetmeye başlayacağım. Eğer önceki yazımı da okumak isterseniz linki: parça tasarımı nasıl yapılır.
Her iş dalında olduğu gibi tasarım prosesi de bir fikir ile başlar. Bu fikir yeni bir ürün fikri olabileceği gibi, mevcut bir ürünü iyileştirmek olabilir veya bir ürünün kronik problemini çözmek üzere gerçekleştirilen çalışmalar olabilir. (Örnekler çoğaltılabilir.)
Eğer mevcut bir ürünü iyileştirmek veya kalite problemini çözmek için bir çalışma yapılacaksa bu nispeten daha kolaydır. Çünkü zaten tasarımı olan bir parçaya bir şeyler ekleyerek veya çıkartarak tasarım prosesi gerçekleştirilir. Ancak yeni bir ürün tasarımı söz konusu ise burada ön çalışmalar yapılması gerekmektedir.
Bir parçanın tasarımına başlanırken aşağıdaki temel sorular ve bu soruların alt başlıklarına cevap aranız.
- Parçanın makinedeki işlevi (En önemlisi)
- Parçanın maruz kalacağı statik/dinamik yük
- Montaj kurgusu
- Parçanın çalıştığı ortam şartları
- Ana makinenin çalıştığı ortam şartları
- Parçanın imalat yöntemi
- Parçanın estetik kaygısı
Yukarıdaki maddeler temel olarak bir parçanın nasıl tasarlanması gerektiğine yön veren parametrelerdir. Her bir parametrenin birçok alt başlığı vardır. (Önümüzdeki yazılarda her bir parametrenin alt başlıklarını yazacağım.)
Bu maddelere cevap verildikten sonra uygun imalat yöntemi ve malzeme ile tasarıma başlanır. İlk adım taslak tasarımın oluşturulmasıdır. Taslak tasarım da montaj detayları çok detaylı çalışılmaz, makine parçalarının kaba taslak çizimleri yapılır ve daha sonra ekip içinde değerlendirme süreci başlar. Ekip değerlendirmesi ile birlikte bazı şeyler belirginleşmeye başlar ve montaj detaylarını da kapsayan tasarım aşamasına geçilir. Burada ürünün içindeki parçalar istenilen fonksiyonu yerine getirebilecek şekilde tasarlanmaya başlanır. Ardından ekipçe bir gözden geçirme daha yapılarak prototip aşamasına geçilir. (Eğer yapılan ürün çok fazla parçaya sahipse ve parçaların solo olarak dayanıklıkları vs. önemli ise sadece parçalarında prototip alınarak ön çalışma yapılabilir.)
Tasarımcılar genellikle montaj ile alakalı ufak detayları atlayabiliyorlar, prototip en çok bu montaj zorlukları için geri bildirim vermektedir. Prototipte düzenlemeler yapıldıktan sonra tasarımda ciddi bir ilerleme olmuştur. Bu aşamada parçaların teknik resimleri oluşturulur ve imalatçılar ile data paylaşımı olur. İmalatçılarda üretecekleri toleranslara ve datalara bakarak firmaya geri dönüş yapar ve iki tarafında el sıkışması ile birlikte parçaların üretim süreci başlar. Buradan sonraki aşama ise parçalar üretildikten sonra kontrollerinin yapılmasıdır.
(Ölçüsel ve kalitesel olarak) Tüm üretilen parçalar geldikten ve gerekli kontroller yapıldıktan sonra deneme üretimleri gerçekleştirilir. Burada solo olarak toplanan parçaların bant üzerinde toplanma performansına bakılır.
Bir önceki paragrafta bahsedilen süreç, yeni bir ürün veya mevcut ürüne revizyon durumunda aynıdır. (Bazı firmalarda ekstra adımlar olabilir veya bazı firmalarda bazı adımlar uygulanmayabilir.)
Yazıyı okuyanlardan rica olarak, olumlu veya olumsuz görüşlerinizi aşağıda paylaşabilir misiniz? Teşekkür ederim.