Birçok insan özellikle ülkemizde organ nakli konusunda çok muzdaripler bu konuya bağışlarla veya ilerleyen teknoloji ile çözümler aranıyor ama bu açık kolay kolay kapanacak gibi görünmüyor. Bir grup bilim insanı bu konuya yeni çözümler bulmak için araştırmalar yapmış ve alternatif bir yöntem geliştirmişler tabi bu konu bilimsel anlamda çok büyük bir yenilik olacak ama bu konu din açısından da değerlendirilir sanırım çünkü uygulamada domuz kullanılması sanırım din adamlarının da bu konuda fikir beyan etmesini gerektirecek.
Amerika da faaliyet gösteren Salk Biyoloji Araştırmaları Enstitüsü yeni bir yöntem geliştirmiş bu yazımda konu hakkında yapılan çalışma üzerine bir makaleyi sizler için çevirdim.
Araştırmaya liderlik eden Juan Carlos Izpisua Belmonte’nin Scientific American da yazmış olduğu bu yazıda organ nakli için ve organ yetersizliği için hayvanların kullanılması anlatılıyor. Çalışma şu şekilde ilerliyor ;
Çalışma Planı;
1- Döllenmiş Yumurtanın Genetiğinin Değiştirilmesi;
Araştırmacılar CRISPR/Cas9 olarak bilinen bir enzimi kullanarak Pdx1 genini siliyorlar çünkü domuz embriyosunun kendi metabolizmasına ait olan pankreası oluşturmasının önüne geçiliyor.
2- Döllenmiş Yumurtanın Blastula (embriyo gelişimi süresince embriyonik hücrelerin oluşturduğu ortası sıvı ile dolu hücresel yapı) İçerisinde Yetişmesi;
Etrafı koruyucu zar ile çevrilmiş olan döllenmiş yumurta öncelikle iki daha sonra dört ve son olarak çok fazla sayıda bölünmeye uğrayarak yeni hücreler oluşturması sağlanıyor.
3- Blastulanın İnsan Kök Hücresine Enjekte Edilmesi;
Bilim insanları pluripotent kök hücre veya iPSCs bilinen hücreleri gelişmekte olan embriyoya enjekte ederler. iPSCs hücresi Pdx1 geni içerir ama bu gen insana ait olan metabolizmik özellikleri taşıdığı için domuz içinde organ yetişmeye başladığı zaman yetişen organ insan metabolizmasına ait özellikleri ve yapısal özellikleri içerecek çünkü ilk aşamada domuza ait olan Pdx1 geni silinmişti.
4- Blastulanın Dişi Domuza Eklenmesi;
Gelişmiş embriyo daha ileri safha olan dişi domuz bünyesinde geliştirilmesi için domuza enjekte edilir.
5- Embriyonun İleri Safha İçin Gelişmesine İzin Verilmesi ;
Domuzlarda gebelik normal şartlar altında 4 ay sürüyor ama bilim adamları bu süreyi 6 hafta olarak düzenleyerek araştırmalarının prosedürünü bu süre zarfında ayarlamışlar ve bu işlem şu şekilde işliyor ;
Domuz embriyosunun ön sindirim borusunda yetişmeye başlayan iPSCs hücresi uyarılıyor. Daha sonra iPSCs pankreas hücresinin gelişmesini başlatıyor.
En son aşamada yavru embriyosunun sindirim sistemi gelişiyor yani meydana geliyor ama pankreas insan pankreası olarak yetişiyor.
6- Olgunlaşmış Organın Elde Edilmesi;
Eğer bütün işlemler mükemmel olarak ilerler ise araştırmacılar olgunlaşmış organı domuzun sindirim sisteminden alıp insana nakil edebilecekler. Bu çalışma ilerleyen zamanlarda diğer organlar içinde kullanılabilecek.
