nVidia, AMD ile rekabetini düşündüğümüzde en başarılı ekran kartı firması olarak tanınmaktadır. Uzun süredir GTX serisi ile tanınan nVidia, Ray Tracing adı altında geliştirdiği yeni algoritması ile ekran kartlarına uygun bir isim de vermek amacıyla RTX serisine geçmiştir. Peki RTX serisi bize ne gibi yenilikler vaat ediyor? GTX 1000 serisinden geçmeye değer mi? Maddeler halinde açıklamalarımızı yapacağımız bu yazımızda kimin geçmesinin uygun olacağına karar net olarak verilmiş olacaktır.
Maddelerimizi tanımlayalım.
1. RTX serisinin performans farkı ne kadar? Ray Tracing nedir?
2. NVLink Bridge nedir? Kattığı fark ne kadar?
3. Titan serisi referans olma özelliğini koruyor mu?
4. Tek baskı devrede Çift GPU ekran kartları devam edecek mi?
5. Ekran kartı yapmaya kalksak nelere ihtiyacımız olacaktır?
6. Sonuç
RTX serisinin performans farkı ne kadar? Ray Tracing nedir?
Açıklamalarımızı yapmadan önce yeterli görsellikle onayımızı alalım.
Burada 4 oyun testine ve bir de son DirectX sürümüne göre yapılmış TimeSpy testine yer verilmiştir. TimeSpy testini inceleyecek olursak yeni nesil ekran kartlarında ekran kartını ikişer halde kullanmak CPU’nun yeterli başarım sunması durumunda 2 kata yakın performans alınmasını sağlamaktadır. Yeni nesil ekran kartlarında kullanılan teknoloji “NVLink” adı altında geçmekte olup, SLI teknolojisinden belirgin bir biçimde başarılıdır.
Burada GTX 1080 ile RTX 2080 kıyaslandığında %47 civarında performans artışı elde edilmektedir. Tarafımca beklenen performans artışı %50 – 55 arasında idi. En iyi durumda bile performans artışının %50’yi geçmediğini teyit edebiliriz. Duruma göre %30 civarına kadar da düşmektedir. Bu bağlamda beklenen performans artışını elde edemediklerini söylemek mümkün. Kimi donanım düşkünleri tarafınca da performans artışı çok daha fazla olacaktı. Lakin bu piyasalarını bozacağı için yapılması beklenmeyen bir davranış olurdu. Oyun testleri yeterli sonucu ortaya koymaktadır. Kıyaslamayı buradan yapabilirsiniz.
Ray Tracing en doğru ifadeyle gelen ışığın ve bu ışığın yarattığı yansımaların doğru bir şekilde konumlandırılmasıdır. Bu yeni bir teknoloji olmamakla beraber, daha önce animasyonlarda yeteri kadar kullanılmıştır. Ekran kartlarında da aynı şekilde daha önce kullanılabilirdi fakat yeterli başarım elde edilemezdi. Halen 4K üzerinde Ray Tracing teknolojisi kullanıldığında ikişer RTX 2080 Ti ile dahi yeterli FPS başarımı elde edilememektedir. Bu durumda 8K üzerinde güncel oyunlarda 10 fps’ye varan düşüşler elde edilebileceğini en yüksek GPU gücüyle dahi düşünebiliriz. 8K Surround teknolojisinde ise 4 fps elde edilmesi olasıdır. Tabii bu 11 GB’ın (RTX 2080 Ti için) yeterli gelmesi halinde geçerli olacaktır. Mühendis Beyinler’de daha önceki yazılarımızda 3 fps’ye varan performans elde edilebileceği konuşulmuştu, güncel oyunlarda 4 fps’ye çıkıldığı gözetildiğinde gelişimin abartılı olmadığı rahatlıkla söylenebilir. 8K normal şartlar altında çok büyük ve ötesi yeni bir ekran (Hologram) teknolojisi yaratılmadıkça üstüne çıkılması zannımca anlam ifade etmeyen bir durumdan ibaret. Çoğu başarılı gözün dahi 4K ile 8K arasında algılayacağı farkın 4 kat olmayacağı çok açıktır, derin bir incelemeyle dahi başarılı gözlerin çoğu %50 fark görecektir. Bu durumda 8K (Surround dahil) ekran kartlarının başarısızlığı olarak algılanmamalıdır. 4K üzerinde 60 fps’ye çoğu güncel oyunda en iyi sistemler artık ulaşmaya başlamıştır, bu da transistör teknolojisinin sonlarına yaklaştığını vurgulamaktadır. Ayrıca bu konuya değineceğim.
RTX serisi mimarisini alttaki görselde bulabilirsiniz. Ray Tracing mimari ile alakalı bir teknoloji değildir, yazılımsal olarak eklenen, algoritma tabanlı bir yeniliktir.
NVLink Bridge nedir? Kattığı fark ne kadar?
NVLink Bridge, SLI teknolojisinin yerini alan yeni teknolojidir. Normal şartlarda SLI ile 16 karta kadar kart takılmasına imkan tanınırken bu yeni teknoloji ile birlikte yeterli olacağı düşünülerek 2 kart ile sınır tayin edilmiştir. Daha önceden 2 karttan sonra 3. bir karta geçildiğinde performans artışı iki kartın üzerine en iyi performansta bile %30 dahi olmuyordu, 4. kartta ise herhangi bir özel müdahale uygulanmadığı sürece fark 3 kartın üzerine en fazla %10 oluyordu. 16 kartta ise tek kartın performansına nazaran en iyi halde dahi 5 kat performans farkı bile alınmıyordu.
Sonuç olarak bu olay CPU’nun limitlerini aşsak bile bant genişliğinin yetersiz kalabileceği durumları ortaya koyuyordu. Anlık en iyi teknolojide azot soğutmalı testlerde dahi standart kasalarda 4 kart takıldığında ve yapılabilecek en ileri hız aşırtmalarda dahi standart çalışan tek kartın en fazla 6 katı performans elde edilebilmiştir. 3 kartla aynı özel laboratuvar ortamlarında ise 5 katın üzerinde performans elde edilebildiği gözetilirse 3 kartın üzerinde takılan kartların transistör ve bilinen veri haberleşmesi teknolojilerinde çok bir anlam ifade etmediği görülmektedir. nVidia NVLink teknolojisi ile birlikte bu sınırın 2 olabileceğini düşünmüş olmalı ki, kart sınırını 2’de tutmuştur. Bu teknolojinin özel olarak 2 karta yönelik tasarlandığı düşünüldüğünde alınabilecek maksimum fark (Tek karta göre) %95’in üzerinde olabilmektedir. Bu da teknolojinin başarılı olduğunu kanıtlar. Bu bilgiler RTX ekran kartları üzerinde tek tek incelenen hemen hemen her makalenin ortaklaşa sonucudur ve toplu halde tek bir makalede özet şeklinde burada verilmiştir.
Görselde NVLink ile birlikte iki adet RTX kart görülmektedir.
Titan serisi referans olma özelliğini koruyor mu?
Titan XP ile beraber GTX 1080 Ti yakın performans sergilemekteydi. Yine 12 nm teknolojisinde üretilen Titan V oyunlar üzerinde hemen hemen RTX 2080 Ti’ye yakın performans sergilemektedir. Bu bağlamda Titan serisinin RTX veya benzeri serilerde o serinin en güçlü ekran kartına denk oyun performansı sergilediği söylenebilir ve bu şekilde düşünüldüğünde ise çıkan Titan kartından sonra gelen kartların performansı tahmin edilebilmektedir. Titan V SLI’ın bitiş döneminde çıktığı için olsa gerek tek başına kullanılabilen bir karttır ve asıl amacı oyun değildir. Zira 3000 dolar ile hemen hemen her karttan pahalıdır.
Tek baskı devrede Çift GPU ekran kartları devam edecek mi?
Çift GPU devrinin sona erdiğini söylemek mümkün. Zira hem 2 kartla sınırlandırılan bir yeni teknoloji mevcut, hem de piyasa politikası gereğince böyle bir atağın anlamsız olacağı açıkça ortadadır. Elbette herkes bir RTX 2090 ile birlikte tek kartla (NVLink kullanılamazdı) olayı bitirmek isterdi ama şimdilik böyle bir şey mümkün görünmüyor.
Ekran kartı yapmaya kalksak nelere ihtiyacımız olacaktır?
Bu soruyu kendimize sormadan önce baştan mı kart yapacağımızı yoksa belirli parçaları elde ettikten sonra mı kartı tamamlayacağımızı kendimize sormamız gerekir. Baştan kart yapmak bu ülkede mümkün olmayabilir. Baskı kart yapılır yapılmasına ama GPU gibi elemanlar yarıiletken fabrikamız henüz olmadığı için yapılması mümkün olmayacaktır. GPU normalde CPU’ya göre zannımca daha kolay tasarlanan bir eleman. Zira blokların çoğu birbirini tekrarlıyor. Bu sebeple eğer bir yarıiletken fabrikamız olsaydı yeterince bilgili kişiler bir miktar bilgi aşırımıyla kendilerine daha güçlü özel ekran kartları tasarlayabilirdi. Bu yasal değildir, sadece bir varsayımdır. Bunun dışında ihtiyacımız olacak ilk parça bir baskı karttır;
Bu bir baskı kart. Bu kartı ülkemizde tasarlatmak işi bildikten sonra son derece mümkün. Hatta işin ehli kişilerdenseniz kendi baskı kartınızı tasarlayabilir ve bir miktar daha güçlü kartlar elde edebilirsiniz. Örneğin daha çok belleğe ve bant genişliğine – bit miktarına sahip RTX 2080 Ti gibi. Bu tasarımı yaparken elde etmeniz gereken kartın stabil olması önemli. Bu ise bu konu hakkında yüksek tecrübeli bir mühendis olmanızı gerektirir. GPU gibi elemanlar, bellek ve özel mikro denetleyiciler elde edildikten sonra çoğu parçayı sistemin stabilitesini bozmayacak şekilde kendiniz elde edebilir ve bir ekran kartını oluşturabilirsiniz. Sanıldığı kadar zor olmamakla beraber, özel mikro lehim makineleri şarttır. GPU’nun özellikle gömülü olması ve pahalı olması bu bileşenin dikkatlice takılması gerektiğini vurgular.
Sonuç
Eğer oyun oynamıyorsanız ve profesyonel 3D uygulamalar üzerinde durmuyorsanız bu tarz güçlü ekran kartlarını satın almak kısa süreli bir hevesten ötesi olamaz. Oyun oynuyorsanız ve elinizde güçlü bir ekran kartınız varsa ve aynı zamanda atıyorum Full HD ekran kullanıyorsanız size yeni nesil ekran kartlarına geçmenizi tavsiye etmem. Halen GTX 1060 Full HD için yeterli. Üzeri çözünürlükler de profesyonel oyuncu değilseniz biraz lükse kaçmaktan öte değildir. Bu durumda GTX 1060 – GTX 1080 arası kartları bu neslin bir sonraki devam nesline kadar kullanmanızı öneririm. Eski bir sisteminiz varsa da 2060 ve 2060 Ti isimli ön eki belirlenmemiş (RTX olacaktır) kartları gönül rahatlığıyla satın alıp, senelerce kullanabilirsiniz. Windows ile işiniz yoksa ve yine güçlü grafik ihtiyacınız yoksa size MacBook PRO öneririm. Fiyatı gözetildiğinde bir nebze ucuz olsun da isterseniz Iris grafikleri kullanabilirsiniz. Yine Windows’la işiniz varsa da ince ve en fazla 14 inch olan bilgisayarları öneririm.
Apple, telefonlarında 7 nanometre ile yeni işlemci serisine geçmiş bulunmaktadır ve çoğu konuda halen öncü bir firmadır. 7 nm, oldukça düşük bir miktardır ve maalesef transistör teknolojisinde sınırlarına yaklaşıldığının bir habercisidir. 5 nm şu anda üretim sürecindedir ve verimli bir şekilde ne kadar düşülebileceği bir merak konusudur. 1 nm ile üretimin sonuna gelebileceği gibi, tek atomlu transistörlerin üretime geçilmesi haberleri yayılmaktadır. Bu da 0.1 nm’nin nihai son olabileceği hipotezini ortaya atıyor. Atom altı parçacıkların kullanıp kullanılamayacağı ise halen bir fanteziden öte değildir. Yazımı okuyan herkese teşekkürler. Bu yazı, ilgilenen herkes için bir ansiklopedi özeti görevini görmektedir.