Bu yazımızda elektrikçilerin babası bugün ki teknolojinin sahibi olan insan hakkında biraz bilgi edinelim. Nikola Tesla kimdir; 1856 doğumlu Sırp asıllı Amerikanlı mucittir. Buluşları dünyada ki bilim ve teknolojinin seyrini kökünden değiştirmiştir. Birçok deneye ve buluşa imza atmıştır ancak adı sadece fizik kitaplarında manyetik alan birimi olan Nikola Tesla ile geçer. Nikola Tesla’nın ne kadar büyük bir mucit olduğunu aslında elektriği kablosuz olarak iletmesinden anlayabiliriz.
İcatlar hayatımızı kolaylaştıran ve değiştiren hizmetkarlarımızdır bizim. Hadi bildiğimiz icatları sayalım desem kaç icat sayabiliriz? 10? 20? Belki 100 belki 200. Muhtemelen saydıklarımızın birçoğu Nikola Tesla’ya ait. Bayanlar beyler, gökyüzünde şimşekler çaktırmak ister misiniz? Bugün sizlere Yıldırım Efendisi Nikola Tesla’dan bahsedeceğim.
1856’nın bir gece yarısı, bir yaz fırtınasında çakan şimşeklerin altında, Hırvatistan’da yaşayan bir Sırp ailenin oğlu olarak dünyaya geldi Nikola Tesla.
Nikola Tesla 5 yaşında çok sevdiği abisini kaybetmişti. Onun ürküttüğü attan düşen ağabeyinin ölümü hayatındaki psikolojik sorunları oluşturan ilk travmaydı. Bu olay Nikola Tesla’da büyük sarsıntılara neden oldu ancak dahi kafasında hastalık yerine yaratıcılığa dönüştü. Nikola Tesla bu olaydan sonra ilginç takıntılar edinmeye başladı hatta ilk üniversitesini bırakma nedenlerinden biride budur. Babasının isteği üzerine tekrar üniversite eğitimi almaya başladı ancak babasının ölümü üzerine eğitimi yarıda bırakmak zorunda kaldı ve bir telefon fabrikasında işe girdi.
Mucitliği annesinden geliyordu. Nikola Tesla’nın annesi halk arasında pratik ev gereçlerinin mucidi olarak tanınırdı. Çalıştığı yerde kendini geliştirdi önemli bilgiler edindi hatta makineleri korumak için bir regülatör bile icat etti.
Daha çok küçükken ilk deneyini bir çatıdan şemsiyeyle atlayarak gerçekleştirdi fakat başarılı olamadı. Yılmayıp aynı deneyi şemsiyesinin üstüne Haziran Böcekleri yapıştırarak gerçekleştirmesi belki de ileride yapacağı icatların çocukluğuna bir yansımasıydı. Henüz öğrenciyken Niagara şelalesini hidroelektrik üretmek için kullanacağını söyleyen Tesla (ki bunu gururla başarmıştır) ne yazık ki henüz üniversite 3. Sınıfa giderken psikolojik sorunları ve asosyalliği yüzünden okulu bıraktı ve elektrik firmalarının birinde sıradan bir çalışan olarak işe başladı.
O zamanlar doğru akım sistemi kullanılıyordu ve doğru akımdan dolayı her yere elektrik ulaştırılamıyordu. Bunu fazlasıyla kafaya takan Tesla çalışmaya, daha çok çalışmaya başladı. Günde sadece 2 saat uyuyor ve durmadan yeni kitaplar okuyordu. Bir gün arkadaşıyla yürüyüşe çıkmışlardı. Arkadaşıyla gün batımına karşı oturmuş Goethe’nin Faust’undan bir yazı okurken bir anda okumayı kesti ve eline aldığı bir sopayla toprağa bir şeyler çizmeye başladı. Çizimi aklında canlandırdığı alternatif akım şemasıydı ve bu çizim dünyayı aydınlatacaktı.
Çalışmak için New York’a gittiğinde cebinde yalnızca 4 cent vardı. Burada Edison’un şirketinde işe girdi ve kısa sürede terfi alıp Edison’un gözüne girmeyi başardı. O zamanlar Edison akor telli ampulü yeni icat etmiş ve doğru akımla çalışan bir sistem geliştirmeye çalışıyordu. Doğru akım tek yönde aktığı ve yüksek gerilim seviyesini koruyamadığı için enerji kaybı çok yüksekti ve bu da elektriği pahalı hale getiriyordu. Bu sorunu çözmesi için Tesla’ya 50 bin dolar (şuan 1,5 milyon tl) teklif etti.
Tesla bu sorunu çözmüş ve belki de Edison’u milyar dolarlık bir masraftan kurtarmıştı fakat parasını almak için Edison’un yanına gittiğinde “Biz Amerikalıların mizah anlayışını pekiyi bilmiyorsunuz sanırım Bay Tesla” yanıtını almıştı. Bu olay Tesla’nın işten ayrılmasına neden olmuş ve bir daha Tesla’yla Edison’un yıldızları barışmamıştı. Hayallerini gerçekleştirmek için paraya ihtiyacı olan Tesla çukur kazmaya başlamış ve günlerden bir gün çukur kazdığı şirketin sahibi Alternatif Akım için yatırım yapmak istediğini ona bildirmiş.
Tesla zaman kaybetmeden bir şirket kurmuş ve birçok da patent alarak adını duyurmuş ve bu ona yeni sponsorlar kazandırmıştı. Ve artık Tesla’yla Edison arasında bir akım savaşı başlamasının zamanı gelmişti. Amerikalıların AC-DC diye adlandırdıkları bu savaşta Edison, sırf insanları korkutmak ve Alternatif akımı kötülemek için onla bir fili öldürtse bile bu savaşı kazanan Alternatif akımla Nikola Tesla olmuştur. Edison hayatının son demlerinde özür dilenmek için Tesla’yı yanına çağırsa da o:”Vaktimi boş laflar dinleyerek harcamak yerine insanlar için faydalı icatlar arayarak geçiririm” diyerek bu teklifi reddetmiştir.
Nikola Tesla kendisine ait olan 700 patentle en çok icada sahip kişi olarak dünya tarihine geçmiştir. Ayrıca zamanında Nobel ödülünü Edison’la paylaşması istenmiş ama o bunu reddetmiştir. Yani Nobel ödülünü reddeden dünyadaki tek kişidir.
“Paranın diğer insanlar için değeri benim için hiçbir şey ifade etmiyor. Sırf onlar daha iyi bir hayat sürsünler diye bütün hayatımı ve birikimimi icatlarıma adadım” Modern dünyanın temellerini atan bu bilim insanı, diğerleri onun icatlarıyla milyarlar kazanırken, 86 yaşında bir otel odasında, beş parasız bir şekilde her zamanki gibi takım elbisesiyle aramızdan ayrıldı.
Tesla’nın hayatından ve azminden çok şey çıkarmalıyız. Avcumuzda 1. Sınıfta tutuşturulmuş bir kalem bir de silgi. Durmadan hayallerimize giden yolları silip bir yenisini çiziyoruz. Ufacık kalmış silgimiz. Artık o silgiyi parçalayıp tek bir yoldan gitmenin vakti gelmedi mi? Kandırılsak, hatta çukur kazmak zorunda dahi kalsak da… Daha çok küçükken Haziran böceklerine küsseydi Tesla, ulaşabilir miydi elektriğin kılcallarına? İçinizde çalkalanan o sonsuz enerjiyi avuçlarınızda aydınlatın. “İnsan imkansızı başarabilir sözü yetersizdir. Çünkü insan imkansızdan fazlasına ulaşabilir.
1884 yılında Genç ve hevesli Tesla 19. yy da New York’a taşındı ve kendi buluşu olan alternatif akım adında yeni icadını tanıtıyordu. Genç mucidimiz o sıralarda atölyesinde akkor lambaları ile ilgilenen dünyayı ışık ile tanıştıran Thomas Edison ile karşılaştı ve ona yazmış olduğu referans mektubunu verdi. Mektupta aynen şu yazıyordu “Dünyada 2 büyük adam tanıyorum ve biride sizsiniz.” diğeri tabi ki kendisi. Alternatif akım hakkındaki düşüncelerini bilgilerini aktardı ancak.”
Milyoner girişimci George Westinghause’nin Nikola Tesla için yeri ayrıydı. Westinghause Nikola Tesla’nın patentlerini 60 bin dolar ve Westinghause şirketinde yüklü bir hisse senedi karşılığında satın aldı. Eğer AC sisten başarılı olursa Nikola Tesla zengin olacaktı. Bu dönemlerde Akım Savaşları tam anlamıyla başlamış oldu.