Klima Seçimi Nasıl Yapılır ve Klima Terimleri

İklimlendirilen ortam için uygun klima seçimi çok önemlidir. Gerekli olan kapasiteden daha düşük ya da daha yüksek kapasite seçilirse, yeterli soğutma veya ısıtma yapılmayacaktır. Bunun sonucu olarak, fazla elektrik sarfiyatı olacak, istenilen konfora ulaşılamayacak ve şişkin bir fatura ödemek kaçınılmaz son olacaktır.

Klima Seçimi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler;

Klima seçimi yapılırken, bulunacağı odada ortalama kaç kişi bulunacak, ortamın cephesi (kuzey, güney, doğu, batı), oda içindeki aydınlatmalar (ampul, floresan, spot ışıklandırma..), odanın yalıtımı, pencere sayısı, oda içinde ısı yayan cihazlar (tv, bilgisayar, buzdolabı, fırın..), klimanın bulunduğu odanın ara kat, zemin kat ve çatı katı oluşudur.

Klima Seçimi Nasıl Yapılır

Evimize uygun klimayı almak için satıcı ile neler konuşmalıyız.

En başta,  alacağınız klimanın soğutucu gazının (Freon) R22 yerine, R410 olmasını mutlaka satıcıdan isteyiniz. Doğamızı korumak adına bunu yapmamız gerekli. Evinize yakın servisinin olup olmadığını ve garanti koşulları hakkında mutlaka bilgi alın. Kesinlikle odanızın ya da ofisinizin büyüklüğüne ve 1.soruda da saydığım koşullara uygun bir biçimde klima seçimini yapmasını yetkili kişiden mutlaka isteyiniz. (Asla ve Asla, buraya koyalım diğer odaları da soğutur ya da ısıtır, kapasite bu ama biz size bir büyüğünü ya da küçüğünü verelim, biz size bir güzellik yaparız gibi tavsiyelerden uzak durun)

BTU Nedir ve Ne İşe  Yarar

BTU (British thermal unit); bir libre (453,6 gr) suyun sıcaklığını 63° F’den (17.2222 °C) 64 °F’ye (17.7778 °C) çıkartmak için gerekli olan enerji miktarıdır. Bu tanım, sıcaklık değişimlerinin 1 atmosferlik basınç altında ölçümleri şartında geçerlidir. Daha sade bir biçimde anlatmak gerekirse: Klimalarda BTU/h olarak yani klimanızın bir saatte ortamdan taşıdığı ısı miktarını belirtmek için kullanılır

Klima Takılacak olan Oda’nın,  BTU’sunu Hesaplama Yöntemleri

a) Oda alanının BTU etkisi: BTU alan: Bölge Katsayısı x Soğutulacak alan (m2)

Bölge katsayıları

• Akdeniz:445
• Doğu Anadolu : 308
• Eğe: 423
• Güney Doğu Anadolu: 462
• İç Anadolu: 346
• Karadeniz: 385
• Marmara: 385

b) Pencerelerin BTU Etkisi (pencere yoksa ciddiye almayınız, panjur vs. yoksa sonucu 1,5 ile çarpınız)

• BTU güney: 870 x Güneye Bakan Pencere Alanı x Pencere sayısı
• BTU kuzey: 165 x Kuzeye Bakan Pencere Alanı x Pencere sayısı
• BTU pencere: BTU güney + BTU kuzey

c) Odayı Paylaşan Kişi Sayısı

BTU insan: 400 x Kişi sayısı

d) Aletler ve Aydınlatma Araçlarının Ürettiği Isı Miktarı… (Watt Toplamı)

• BTU alet: 3,5 x Aletlerin enerjisi
• BTU aydınlatma: 4,25 x Aydınlatma enerjisi

Sonuç: BTU oda= BTU alan + BTU pencere + BTU insan + BTU alet + BTU aydınlatma

Çıkan Soğutma Değeri

• – 9000 ise à 9000 BTU
• – 9000 – 12000 arası ise à 12000 BTU
• – 12001 – 17100 arası ise à 17000 BTU
• – 17101 – 20500 arası ise à 22000 BTU

COP-EK Etki Katsayısı ve EER-EVO Enerji Verimlilik Oranı

Bir cihazın ne derecede verimli olduğu COP ve EER değerleri ile belirtilir. COP ve EER değerleri ne kadar yüksek ise, cihaz o kadar verimli demektir. Bu değerlerin yüksekliği aynı zamanda, alacağınız klimanın kalitesi ve teknolojisinin de yüksek olduğu anlamına gelmektedir. COP ve EER değeri yüksek ise, o cihaz çok az elektrik ile çok fazla ısıtma veya soğutma yapabilir demektir. Bilindiği üzere tüm klimalar ısıtma ve soğutma işlevini yerine getirmektedir. Yalnız bunu yaparken de belirli bir oranda elektrik enerjisi harcamaktadır. İşte bu noktada bir klimanın ne kadar verimli olduğunu anlamak için performans katsayısı anlamına gelen COP ve EER değerlerine bakmak gerekir

EER değeri, soğutma kapasitesinin (Watt) soğutmada harcadığı elektrik enerjisine (Watt) bölümü ile bulunmaktadır

COP değeri ise ısıtma kapasitesinin (Watt) ısıtmada harcadığı elektrik enerjisine (Watt) bölümü ile bulunmaktadır

Enerji Sınıfı Belirleme

Soğutmada EER değeri;                  Isıtmada COP değeri;

EER > 3.20 ise A                             COP>3.60   ise A

3.20>EER>3.00 ise B                     3.60>COP>3.40 ise B

3.00<EER>2.80 ise C                     3.40>COP>3.20 ise C

2.80<EER>2.60 ise D                     3.20>COP>3.00 ise D

2.60<EER>2.40 ise E                     3.00>COP>2.80 ise E

2.40<EER>2.20 ise F                     2.80>COP>2.60  ise F

Klima Tipleri

1. Split Klimalar: Split klimalar iç ve dış ünite olarak iki parçadan oluşur. Dış ünite kompresör (soğutucu akışkanı çevirir) ve kondanser (sıcaklığı dışarı atarak soğutucu akışkanı soğutur)den oluşur. İç ünitesi ise evaparatördür (ortam havasını soğutarak ortama dağıtır.) Split Klimalar son derece sessizdir. Isı pompası olan modellerini soğutmanın yanı sıra ısıtmada da kullanabilirsiniz
2. Dış Ünitesiz Klimalar: Bu klimalarda iç ve dış ünite tek parçadır. Genelde cam kesilerek kullanılacağı yere monte edilirler. Duvarı delerek duvara takmakta mümkündür. Boyutları son derece küçük olması nedeniyle tercih edilebilirler. Diğer klima tiplerinden bir diğer üstünlüğü belirli bir yüzdede dışarıdan temiz hava alabilmeleridir. Bu özellik sadece dış ünitesiz klimalarda mevcuttur
3. Portatif -Mobil Klimalar: Portatif klimalar taşınabilirlerdir. Bazı tipleri iki parçalıdır. Tekerleri ile istenilen yere taşınabilir. Ancak yaklaşık 10 cm çapındaki borusunun balkon ya da bacadan dışarı verilmesi gerekecektir. Klima bu boru ile ısıyı dışarı atar. İki parçalı olanda ise evaparatör kısmı ayrılabilirdir. Bu kısmı dışarı alır ve hortumlarıyla bağlantı yapılır.

Klima Montajı İçin Keşif İşlemi

Klimanın uygun montaj yerinin belirlenmesi, klima kapasitesinin belirlenmesi, su giderinin ve elektrik bağlantılarının belirlenmesi için keşif yapılır. Bunun yanında, cihazın görselliği bozmadan ve kimseyi rahatsız etmeyecek bir yer belirlemek, bu yer belirlendikten sonra elektrik bağlantısı ve su gideri bağlantısı yerlerine bakılır. Önemli olan su gideri ve elektrik bağlantısının kolay yapılabilecek bir yer olması gerekir. Düz duvarlar ve dış cepheye bakan duvarlar tercih edilmelidir. Eğer klima güneş gören bir yere montaj edilirse üzerindeki ısıyı dışarı atma işlemi zorlaşacak ve bu nedenden dolayı daha çok enerji harcayacak ve verimi düşecektir.

Klimanın verimli çalışması

Klimanın belli periyotlarda iç ve dış ünitelerinin bakımının ve gaz kontrolünün yapılmasına dikkat edilmeli ve filtrelerini sık sık kontrol etmemiz gerekir. Klimayı sürekli çalıştırmak, cihazımıza zarar verir. Sürekli çalışan, klima sorun çıkarmaz ama ömrünün kısalacağını unutmamak gerekir.

Klima Terimleri

1. İnverter: İnverter kontrol sistemi, elektrik devir frekansını değiştirerek klima mekanizmasını düzenler. Kompresör belli aralıklarla çalışıp durmak yerine, kontrollü çalışır ve bu sayede oda sıcaklığı sabit kalır. Soğutma ve ısıtma gücü otomatik olarak ayarlanır. Klasik klimalarda istenilen oda sıcaklığına ulaşılıncaya kadar kompresör hep aynı sabit devirde çalışır ve durur. Dolayısıyla klima; oda sıcaklığı ne olursa olsun aynı enerjiyi tüketir. İnverter klimalar istenilen oda sıcaklığına yaklaştıkça kompresör devri yavaşlar, yani daha az enerji tüketir. İnverter klimalar çok daha ekonomiktir.
2.  Split: İngilizceden gelen bir kelimedir. “Ayrık” anlamına gelir. Klimanın iç ve dış iki ayrı üniteden geldiğini anlatır
3. Heat pump: Türkçe karşılığı ısı pompasıdır. Bu özelliğe sahip klimalar elektrik enerjisini direkt olarak ısıya çevirmek yerine, dışarıdaki ısıyı içeriye taşıyarak ortamı ısıtırlar.
4. Kompresör: Klimanın soğutma yaparken soğutucu akışkanın gaz olarak girip soğuyup yoğunlaşarak sıvı olarak çıktığı eşanjördür. Split klimalarda dış ünitelerdedir.
5. Evaparatör: Klimanın soğutma yaparken soğutucu akışkanın sıvı olarak girip buharlaşarak gaz olarak çıktığı eşanjördür. Split klimalarda iç ünitelerdedir.
6. Kondanser: Klimanın soğutma yaparken soğutucu akışkanın gaz olarak girip soğuyup yoğunlaşarak sıvı olarak çıktığı eşanjördür. Split klimalarda dış ünitelerdedir.

Alacağımız klimanın ısıtma ve soğutma kapasitesi; binanın yapısı, iç ve dış ortam şartları, montaj koşulları gibi birden fazla standardı vardır. Cihaz alınırken,  mutlaka profesyonel birinden yardım alınmalıdır. Kulaktan dolma bilgilerle, eş dost akraba tavsiyesi ile ve teknik çalışma yapılmadan seçilen cihazlardan tam verim ve arzu edilen konfor alınamayacağı gibi maliyet ve işletme bedelleri de daima yüksek olacaktır. Elde kalan klimalarını sırf kar etmek için daha uygun fiyata satmaya çalışan firma sahiplerine asla itibar edilmemelidir. Alırken daha makul bir fiyata alınan yanlış klimalar, uzun dönemde artı masraf olarak geri dönecektir. Unutulmamalıdır ki, ömrü 10 yılı bulan klimalardan uzun vadede yararlanılmak isteniyorsa, mutlaka en doğru tercih doğrultusunda ki cihaz tercih edilmelidir. Bu yazımızda klima seçimi nasıl yapılır ve klima terimler hakkında bilgi verdik.