Günümüzde karbon emisyonu bilim insanlarının çözmeye çalıştığı önemli bir sorundur. Karbon emisyonu, atmosfere yayılan karbondioksit (CO2) gazının miktarıdır. Doğal yollarla atmosfere tonlarca karbondioksit yayılır. Doğal karbon emisyonunun en büyük kaynağı, okyanuslar ile atmosfer arasındaki karbondioksit değişimidir. İnsanlar, hayvanlar ve bitkiler solunum işlemi sırasında karbondioksit yayarlar. Bunlarla birlikte, doğada ölen hayvan ve bitkiler toprağa karışırken atmosfere yine karbondioksit karışır. Ancak bunların hepsi doğal karbon emisyonudur ve milyonlarca yıldır doğa bu dengeyi sağlamaktadır.
İnsanlık ise bu dengeyi sağlamakta doğa kadar başarılı değildir. Kömür, doğalgaz ve petrol gibi fosil yakıtların taşınması, rafine edilmesi ve kullanılması sırasında atmosfere karbon ve diğer sera gazları yayılır. Fosil yakıt kullanan taşıtlar da karbon emisyonunu artıran nedenlerden biridir. Ayrıca tarım alanları, yollar, yeni yatırımlar ya da yakacak olarak kullanmak için birçok ağaç kesilmektedir. Ağaçların kesilmesi doğal yaşam için de tehlikelidir. Son yüzyıl içinde doğadaki hayvan türlerinin birçoğu ya tükenmiş ya da tükenme tehlikesi altında bulunmaktadır.
Atmosferdeki Karbondioksit Miktarının Artışı
Dünya atmosferindeki karbondioksit miktarı zirveye ulaştı. Mayıs 2019 tarihinde Hawaii’de bulunan gözlem laboratuvarı dünya atmosferindeki karbondioksit miktarının 415.26 ppm (parts per million) değerine ulaştığını açıkladı. Durumla ilgili açıklama yapan yetkililer, bu durumun insanlık tarihinde bir ilk olduğunu söylediler. Atmosferdeki karbondioksit miktarı bundan yalnızca birkaç yıl önce 400 ppm değerini geçmişti. 2017 yılında ise 410 ppm değerine kadar ulaşmıştı. Yetkililer bu yükselişin kaçınılmaz olduğunu belirttiler. 2019 yılı için 2.5 ile 3 ppm’lik bir artış daha bekleniyor.
1910 yılında atmosferdeki karbondioksit miktarı 300 ppm seviyesindeydi. Ancak, üzerinden yüzyıl geçmeden bu değer 400 ppm seviyesine ulaştı. Atmosferik karbondioksitin bu hızla yükselmesi dünya atmosferinin kalınlaşmasına ve sera etkisinin artmasına yol açmaktadır. Sera etkisinin artması ise başta küresel ısınma olmak üzere birçok doğa sorununa neden olmaktadır.
Alınması Gereken Önlemler
Karbon emisyonunu azaltmak için yapılması gereken en önemli şey fosil yakıt kullanımını azaltmaktır. Her geçen yıl dünya üzerindeki otomobil sayısı artmaktadır.Yakın mesafeler için bisiklet kullanmak ya da toplu taşımaya binmek kişisel olarak yapabileceğimiz şeylerin başında gelir. Ayrıca, fosil yakıt kullanan otomobiller yerine karbon emisyonu 0 olan elektrikli araçları tercih etmek de karbon emisyonunu azaltmaya yardımcı olacaktır. Günümüzde özellikle bu alanda gelişmeler vardır. Elektrikli araç üreten firma sayısının artması, bazı şirketlerin üretim tesislerinde yenilebilir enerji kullanması bu gelişmeler arasında sayılabilir. Ancak fosil yakıtları tamamen hayatımızdan çıkarsak bile dünyamızın toparlanabilmesi için uzun bir süreye ihtiyacı olacaktır.
Kaynaklar: ScienceAlert, EarthHero, EPA