Canlılar beslenme şekillerine göre iki gruba ayrılır. Bunlar ototrof ve heterotrof beslenmedir. Ototrof beslenme kendi besinini kendisi üreten bir beslenme şeklidir. Bitkiler, mavi yeşil algler, öglena ve bazı bakteriler ototrof beslenme grubuna girer. Ototrof canlılar kendi aralarında iki grupta incelenir.
1. Foto ototrof: Enerjilerini ışığa duyarlı olarak karşılayan yani fotosentez yapan canlılar ve en büyük enerji kaynağı güneş olan canlılardır. Bitkiler bu grupta yer alırlar.
2. Kem ototrof: Enerji kaynağı olarak kimyasal enerjiyi kullanan canlılar bu gruba girer.
Kemo ototroflar enerjiyi kullanmalarına göre bazı gruplarda incelenir. Örneğin nitrifikasyon bakteriler (amonyağı nitrite veya nitrata dönüştüren bakteriler), denitrifikasyon bakteriler (aerobik – oksijensiz ortamda yaşayan – bakterilerin atmosferden azot alarak nitratları nitrite ve nitriti azota dönüştüren bakteriler), demir bakterileri ve kükürt bakterileri.
Heterotrof beslenme besin ihtiyacını dış ortamdan karşılayan bir beslenme türüdür. Hayvan heterotrof beslenme örneğidir. Dört grupta incelenir.
1. Otçul Beslenme: Herbivor canlılar olarak ta bilinir. Enerji kaynağı olarak bitkileri seçen canlıların grubudur. Bitkiler güneşten aldığı ışınları besin enerjisine dönüştürerek hem enerji olarak kullanır hem de depolarlar. Otçul hayvanlar bitkileri yiyerek bitkilerin enerji kaynağı olan selülozu sindirerek kendi enerjisini karşılamış olur. Bu hayvanların selülozu sindirimi midelerindeki selülozu sindirici bakteriler tarafından olur ve bu durum hem bakteriler için hem de hayvan için mutualist bir ilişki şeklini gösterir At, inek, deve, koyun, keçi, eşek, bazı böcekler, çekirge, serçe, kelebek gibi hayvanlar bu grupta yer alır.
2. Etçil Beslenme: Karnivor canlılar olarak ta bilinir. Enerjisini hayvanları yiyerek karşılayan canlılar grubudur. Bu canlıların diş yapısı ve sindirim organları et sindirimi yapabilecek şekilde farklılaşmıştır. Örneğin ineğin üst çenesinde diş bulunmaz ve diş yapısı eti parçalayabilmek için gelişmemiştir ama bir köpeğin hem hayvanı öldürmek hem de parçalayabilmek için çene ve diş yapısı gelişmiştir. Kedi, köpek, aslan, timsah, köpek balığı, kurt, bit, kurbağa, akbaba, kartal, şahin bu gruba girer.
İlginizi çekebilir: memeli hayvanların özellikleri
3. Hem Otçul Hem de Etçil Beslenme: Omnivor canlılar olarak ta bilinir. Besin kaynağı olarak hem bitkisel kaynaklarını hem de hayvansal kaynaklarını kullanan canlıların grubuna girer. Bu gruba giren canlıların sindirim yapıları hem eti hem de otu sindirebilecek şekilde farklılaşmıştır. İnsan, fare, tavuk, evcil kedi ve köpekler, karga, bazı balık türleri bu gruba girer.
4. Çürükçül Beslenme (Saprofit): Besin kaynağı olarak ölmüş canlıların vücut hücrelerini ve atıklarını sindiren beslenme türüdür. Küf mantarları, Maya mantarları, Şapkalı mantarlar bu gruba girer.