Hayvanlar alemine bakıldığında, üreme erkeklerin testislerinde bulunan spermlerin dişi olan hayvanın yumurtalıklarına sağlıklı bir şekilde ulaşması sonucunda üreme süreci sonlanmış bulunur. Üreme sürecinin sonlanıp gebelik sürecinin başlaması için erkeğin sperminin kadının yumurtalıklarına sağlıklı bir şekilde ulaşma sürecine “çekirdeklerin birleşme” süreci denir. Hangi tür canlı olursa olsun yumurta ve spermin birleşmesine döllenme denir.
Döllenme iki türlü olur ;
1) Dış Döllenme
2) İç Döllenme
Dış Döllenme Nedir?
Yumurta ve spermin canlı vücudunun dışında birleşmesi ve bunun sonucunda olan döllenmeye ise dış döllenme denir. Bu olayın tipik olarak yaşandığı ortam, su ortamıdır. Suda yaşayan hayvan, yumurtalarını suya bırakması ve bunun izleyen süreç içerisinde erkeğinde bu yumurtalara sperm bırakma süreci ile ilerler. Hareketli olan sperm hücreleri yumurtaya ulaşır ve böylece dış döllenme meydana gelir. Bu şekilde üreme gerçekleştiren hayvanların döllenmiş yumurtalı korunmasız olur. Korunmasız olan yumurtalar ise çoğunlukla ölürler, bu yüzden bu şekilde üreme yapan canlılar bir defada 17.000 ile 6 milyon arası yumurta bırakırlar. Günümüzde çıkarılan bazı yasalara ve cezalara baktığımızda bu süre zarfı içinde balık avlarının yasakladığını görmekteyiz. Bu yasaklar hayati bir öneme sahiptir.
Sperm hücreleri besin taşımadığından dolayı uzun süre yaşayamazlar. Dişi canlıların yumurtalarını suya bıraktığı dönemle, erkeklerin sperm hücrelerini bıraktığı dönem aynı olmak zorundadır aksi takdirde dış döllenme meydana gelmemesi şeklinde sonlanır. Böyle bir sonuç canlı türünün yok olma sürecine girmesi ile sonuçlanır. Canlıların içsel dürtüsü olan türünün devam ettirme dürtüsü evrim geçirmesine sebep olmuştur. Evrim sürecinin izlediği milyonlarca yıl sonucunda, bu canlılar inanılmaz bir zamanlama bilinci ile bu süreci sorunsuz bir şekilde yerine getirmektedirler.
İç Döllenme Nedir?
İç döllenme, erkek spermi ile dişi yumurtalarının dişinin üreme organının içinde döllenme sürecidir. Bu sürecin yaşanabilmesi için çiftleşme organlarına olan ihtiyaç büyük bir öneme sahiptir. Çiftleşme organlarının meydana gelmesi sonucunda korunaklı yumurtalar meydana gelir. Üreme süreci bir yarış olarak göz önüne alındığında korunaklı yumurtalara sahip olan canlılarının hayatta gelebilmesi daha olasıdır.
İlginizi çekebilir: Memeli Hayvanların Özellikleri
İç döllenme süreci başta bütün kara canlılarında ve suda yaşayan sürüngenlerde bunun yanı sıra memelilerde iç döllenme ile üreme süreci gerçekleşir. Genel de sürüngenlerin ve kuşların yumurtlama şeklinde üredikleri bilinmektedir, lakin bu dış döllenme değildir. Dişi canlının içinde döllenmiş olan yumurtayı dış ortama aktarma sürecidir. Bu yüzden bir dış döllenme değil, iç döllenme sürecidir.
İç döllenme yapan kara canlılarının üreme organlarındaki evrimsel gelişme yumurtaların korunması yönünde gelişmiştir. Bu da yumurta sayısı bakımından çok az yumurta ile üreme sürecinin sona ermesi anlamına gelmektedir.