Bundan birkaç sene önce teknolojinin hayatımızda bu kadar önemli bir yer tutacağını tahmin etmek oldukça güçtü. Fakat günümüzde bu durumu hemen hemen her alanda fark etmiş ve fark etmekle kalmayıp kanıksamış bulunmaktayız. Belge ve veri transferi, Sosyal medya, internet bankacılığı, makine öğrenmesi, endüstri 4.0, son günlerde öğrencilerin eğitimi için kullanılan uzaktan eğitim sistemleri ve daha niceleri…
Tüm bu sitemler ve programlar internet ve teknolojinin gelişmesi ile hayatımızda yer edinmeye başladılar. Bu durum beraberinde avantajlar ve dezavantajlar getirmesinin yanı sıra yeni iş gurupları ve meslek alanlarının da oluşmasını sağladı. Bunlara birçok örnek vermek mümkün; Telefon-bilgisayar tamirciliğine ek olarak teknoloji, spor dünyasında da “e-spor” sayesinde yeni bir kategorinin açılmasına vesile oldu.
Teknolojinin Güvenirliliği
Temelinde, insana yarar sağlamayı amaçlayan teknolojinin, sağladığı yarar ve zararları düşünecek olursak; Bize kattığı yararların akabinde zararlarının da küçümsenmeyecek ölçüde fazla olduğunu görmekteyiz. Örneğin; birçok sosyal medya platformlarında hesap açabilmek için kişisel kimlik bilgileri istenmektedir.
Peki ya kimlik bilgilerimizin gizliliğinden sorumlu olan sosyal medya şirketlerine ne kadar güvenmeliyiz?
Mesela; 2018 Yılında Fecebook şirketine, gözden kaçırdığı bir hatanın nedeniyle “Kişisel Verileri Koruma” Kurulu tarafından 1 milyon 600 bin lira idari para cezasına çarptırılması bu sebepten ötürüydü.
Bir başka örnek ise, fappening olarak adlandırılan olay; Yine geçtiğimiz senelerde iCloud hackerları, ünlülerin fotoğraflarını internet ortamında paylaşarak Apple ve Hollywood dünyası için sıkıntılı bir süreç yaşamlarına vesile olmuştu. Apple‘ın bu denli hacklenmesi teknolojiye ve internete karşı olan güvenin sarsılmasına da yol açtı.
Big Data
Peki ya hackerlerın; kişisel kimlik bilgilerine veya kişiye özel fotoğraflara erişebilmesi onlara ne gibi bir fayda sağlıyor? Tatbiki birçok kişinin aklına ilk olarak gelen şantaj olasılığıdır, ama bunun yanı sıra birçok farklı şekilde de kullanılabilir.
Bakın, internet korsanlarının bazı kötü amaçlar için baş vuracağı ilk şey diğer insanların internette var olan özel bilgileridir. Bunlar kişiye özel herhangidir fotoğraf ya da yazılı bilgi olabilir. Biz bu tip bilgilerin bütününe big data diyoruz.
“Peki Big data nedir?” Ne işe yarar?” Sorularına verilecek en iyi cevap; İnternetin hayatımıza girmesiyle, paylaşılan, yazılıp çizilen; görseller, metinler, fotoğraflar, video ve ses kayıtları gibi aklımıza gelebilecek her türlü verilerin bütününe verilen addır.
Big data; kullanım amacına bağılı olarak değişkenlik gösterebilir. Örneğin; 2009 yılında ortaya çıkan H1N1 virüsü (domuz gribi) için tıp doktorlarının elinde incelemeye, önem vermeye değer bir veri yokken; Google, salgın hastalığın yaygın olduğu bölgelerdeki insanların arama motorunda (google chrome) yaptığı arama konularının detaylı bir şekilde inceleyerek, matematiksel modellemesini çıkarıp hasatlığın yayılma evresi hakkında önemli bulgular elde ederek bu bulguları salgını hastalığın yayılmasını önlemek adına kullanılmasında vesile olurken, tüm bunları “ig data” dan yararlanarak yapabildi.
Ancak Big data sürekli olarak olumlu yönde kullanılmayabiliyor. Big data, internet korsanlarının uğrak noktası haline gelmiş bulunmakta. Hackerların; bir kişi, kurum, kuruluş hakkında detaylı bilgi edindikleri yer olan big data, elde edilen bu bilgileri kötü amaçları için kullanmalarında vesile olur.
Bu bilgilerin hangi amaçlarla nerede kullanılacağını tam olarak kestiremeyiz ve her internet ortamında bilgi paylaşan kişi bu şekilde olumsuz olaylarla karşılaşacak da diyemeyiz. Ancak internette bu şekilde büyük bir tehdit var. Bunun yanı sıra sosyal medyada ara sıra farkında olmasak dahi bu tip amaçlar için kullanılabilecek birçok erkinlik düzenleniyor. Hatırlarsanız bir sene kadar önce “faceapp” diye bir uygulama insanların su anki halinden yararlanarak yaşlı hallerini tahmin etmeye çalışıyordu.
Bu uygulama hem insanların eğlence algısını değiştirirken bir yandanda ayni şekilde internette bulunan big data’yı genişletmek için yapılan bir çalışmaydı.
Başka bir tane daha;
İnsanların sosyal medyada; eğlenebilmek, gündemi takip edip, aktif bir kullanıcı olabilmek için yaptığı paylaşımlar, Bir yandan big datayı genişletirken bir yandan ise bu verilerin hangi amaçlara kimler tarafından kullanılacağını bilemediğimiz için büyük bir risk oluşturmakta.
Bakın internet sanılanın aksine çok farklı ve bir nevi tuzaklarla dolu bir ortam.
Bugün sözde eğlence, meydan okuma, challenge deyip paylaşılan birçok belge ileride hangi amaçlar için kullanılacağını bilemiyoruz. Günümüzde de geçirdiğimiz zor günlerden fayda sağlamak isteyen art niyetli insanların tuzağına düşmemek lazım.