Türk Hava Kuvvetleri’nin Yeni Gücü F-35 Lighting II ile F-16 ve F-22’nin karşılaştırılması.
F-35 Lighting II
Tabii ki büyük ortaklığını ABD’li Lockheed Martin’in yaptığı, içerisinde Türkiye’nin de bulunduğu 9 ortakla yürütülen JSF (Joint Strike Fighter) projesidir.
F-35 uçakları çok maksatlı, 5. Nesil bir savaş jeti, üst teknoloji ürünü olsa da F-22’nin üzerinde bir jet olmadığının altını çizelim. Açıklamalara göre radar izi, şu an kullanımda olan F-16’dan daha küçük, fakat yine de F-22 teknolojisinin paylaşılmadığı sonucuna varabiliriz.
Yine çoğumuzun haberlerden aşina olabileceği problemler meydana gelmişti programda. Üretim maliyetlerinin yanı sıra büyük ortak Amerika Birleşik Devletleri uçağın şifrelerini vermeyeceğini açıklamış. Servis süresinin 2040’lı yıllarda civarında olması ve gerek programda bulunan ülkelerinin hava kuvvetlerinde gerekse diğer kullanıcı olacak ülkelerde kullanımda olacak, ve envanterinde 1. sırada yer alacak bu uçak için F-16’larda benzerini yaşadığımız bu şifre probleminin aynısını daha uçakları teslim almadan, yaşamak beni düşündürdü. Ülkemizin bulunduğu coğrafi ve siyasi konum itibariyle bunun çok önemli bir durum olduğunun da tekrar altını çizip devam edelim.
Türk Hava Kuvvetleri F-35’leri F-4 2020 uçaklarının yerine devreye almayı planlıyor. Filomuzun büyük çoğunluğunu oluşturan F-16’ların yerini milli muharip uçak projesi (TF-X)’ler alacak.
Türkiye’nin Proje Katılımı
Türkiye JSF projesine 12 Temmuz 2002’de yedinci uluslararası partner ve 3. Seviye* katılımcı olarak katılmıştır. Türkiye 116+18 adet F-35A “CTOL” siparişi vermiş ve bu uçaklara 11 milyar $ ödeyeceğini belirtmiştir. Bu uçakların üretiminin TAI Tusaş Havacılık ve Uzay Sanayi tarafından lisanslı olarak yapılması planlanmaktadır.
*katılımcıların seviyesi finansal katkıya göre belirlenir. Türkiye – 175 milyon $
F-35A (CTOL) F-35B (STOVL) F-35C (CV)
A- Geleneksel kalkma ve inme (CTOL)
B- Kısa kalkış dikey iniş (STOVL)
C- Uçak gemileri için tasarlanmış (CV)
(üstten) F-35A, F-35B ve F-35C
TEKNİK ÖZELLİKLER
- Mürettebat: 1
- Uzunluk: 15.67 m
- Yükseklik: 4.33 m
- Kanat açıklığı: 10,65 m
- Kanat Alanı: 42.7 m²
- Boş ağırlık : A: 13.170 kg B:14.588 kg C:14.547 kg
- Yüklü ağırlık: 22,470 kg
- Azami Kalkış Ağırlığı: 31,800 kg
- Motor: 1× Pratt & Whitney F135 afterbuner turbofan
- itme güç: 28,000 lbf (125 kN)
- Afterburner ile güç: 43,000 lbf (191 kN)
- Dahili yakıt: F-35A: 8.382 kg; F-35B: 6.352 kg; F-35C: 9.110 kg
PERFORMANS ÖZELLİKLERİ
- Azami hız: 1,6+ Mach (1.932 km/h)
- Menzil: A: 2.200 km; B: 1.667 km; C: 2.593 km
- Servis Tavanı(Azami irtifa): 60,000 feet (18,288 m)
- Tırmanış: 40.000 feet/dak. (200 m/sn)
- Kanat yüklemesi: 446 kg/m²
- G Limitleri
- F-35A: 9 G
- F-35B: 9 G
- F-35C: 9 G
F-16’larında 9G, THK 10G’de kullanıyor biz bunu zorlarız.
F-16 VS F-35
Gelişen teknolojinin temel olarak elektronik sistemler ve yazılımlar üzerinde daha da yoğunlaştığı aşikar. F-35’i F-16’dan üstüne en büyük etkenin radar izi olduğunu söyleyebiliriz. Teknik özellikler bakımından F-35 daha hızlı ve servis tavanı daha yüksek. Radar izinin küçük olması ve yüksek servis tavanı F-35 bir adım öne çıkarıyor. Fakat F-16 ile F-35 dogfight sonrasında F-16’nın üstün geldiği öne sürüldü. Vatan Gazetesi’nin haberine göre Amerikan basınında haberlerde ‘sahte’ it dalaşı, F-35’lerin geçtiğimiz 2015 ocak ayında California’da bulunan Andrews Hava Üssü’nde gerçekleşmiş. Teste katılan F-35 pilotunun değerlendirme raporunda F-35 görüş mesafesi içerisinde olan başka bir savaş uçağıyla çatışmaya giremeyecek kadar ‘hantal’. Yani manevra kalibiyeti düşük ve bunun sebebi olarak pilotun aktardığına göre F-35, fazladan yakıt tankı taşıdığı için ( uzun menzil görevleri için kullanılır ) daha ağır olan F-16 karşısında ani manevra yapma kabiliyetine sahip değil. Ayrıca bir diğer açıklamaya göre F-35’lerde kullanılan yazılımın, bazı silahların kullanılmasına imkan vermediği ortaya çıkmış. Şifrelerin verilmeyeceğine dair haberleri belirtmiştik, bu yazılımın bazı silahlarda kullanıma imkan vermemesi yerli mühimmatın kullanılmasına engel teşkil eder mi henüz bilemiyoruz. İlerleyen zamanlarda bunu öğrenebiliriz. Türkiye’nin ABD’nin önemli müttefiklerinden olması itibari ile bu konuda sorun yaşamayacağımızı düşünüyorum. Öte yandan F-35’lerin Avrupa bölgesindeki motor ağır bakım ve onarım merkezi Türkiye olmasının açıklaması gerçekten sevindirici bir haber. Teknik anlamda bulunduğumuzdan daha üst seviyelere gelmemizde ve personelimizin daha da iyi noktada olmasına kesinlikle katkı sağlayacaktır.
***Dailymail haberine göre
F-35 Stealth multirole fighter F-16 Multirole fighter
First flight: December 15, 2006 First flight: January 20, 1974
Unit cost (not including engine):Unit cost
F-35A – $98million F-16A/B – $14.6million
F-35B – $104millionF-16A/B – $14.6million
F-35C – $116million
*** dailymail.co.uk/news/article-3148585/Pentagon-say-reason-expensive-fighter-jet-F35-lost-dogfight-F16-40-years-ago-did-not-special-coat-stealth-paint.html
*Time haberine göre
F-35 maliyetlerinin yüksek olması ile ilgili durumlarda ortaya çıktı. Time gazetesinin haberine göre* uçağın birim fiyatının 161.1 Milyon Dolar olacağı belirtilmiş. Türk Hava Kuvvetleri’nin sahip olduğu F-16 uçaklarının birim fiyatının 25 Milyon $, bu şekilde 1 adet F-35’in fiyatının, 6 adet F-16 uçağının fiyatından daha fazla olduğu ortaya çıkıyor.
* content.time.com/time/magazine/article/0,9171,2136312,00.html
Gün geçtikçe yeni bilgiler ve açıklamalarda gün ışığa çıkmakta. Yerel medya ile de beraber özellikle ABD medyasını takip etmekte fayda var.
TF-X’i dört gözle bekliyor ve gelecekte teknolojide milli savunma sanayiimizde tüm bu gelişmelerinde ötesine geçmemizi umuyoruz…
Meraklılar için birkaç linkte bırakıyorum!
dailymail.co.uk/news/article-3148585/Pentagon-say-reason-expensive-fighter-jet-F35-lost-dogfight-F16-40-years-ago-did-not-special-coat-stealth-paint.html
İyi haftalar!