Elektronik ve haberleşme mühendisi kendini nasıl geliştirir konusuna geçmeden önce mühendis kimdir, ne iş yapar, Sorularına açıklık getirmek istiyorum. Mühendis, insanların ihtiyaçlarına yönelik teknik çözümler üreten ve ürettiği teknik çözümlerde de bilimsel yöntemleri kullanan kişiye denir. Arthur Mellen Wellington (demiryolları inşaat mühendisi)’ın “Beceriksiz birinin iki dolara kötü yaptığı bir şeyi bir dolara iyi yapma sanatıdır” sözü ise, mühendisin ne iş yaptığını net bir şekilde ortaya koymaktadır. ‘Mühendis’ kelimesinin kökeni, anlamı ve mühendisin bakış açısının ne olması gerektiği ile ilgili daha fazla bilgiye Mühendis Kimdir ve Mühendisçe Bakış Açısı Nasıl Olmalıdır buradan ulaşabilirsiniz.
Tüm mühendislik fakültelerinin ilk iki yılı hemen hemen aynı olmaktadır. Bu iki yılda temel bilimle alakalı (matematik, fizik, kimya vb.) ve temel mühendislik dersleri (olasılık ve istatistik, termodinamik vb.) görülmektedir. Bunlara ek olarak okuduğunuz bölümle alakalı olmak üzere 1, 2 derste (elektronik ve haberleşme mühendisliği için 2. sınıfta; Elektrik Devre Temelleri, Elektromanyetik Alan Teorisi, Lojik Devreler vb. dersler görülmektedir.) olmaktadır. Mühendislik fakültelerinin 3. ve 4. Sınıflarında ise bölümünüze özel, uzmanlık derslerini görmektesinizdir. Yazımızın devamında, elektronik ve haberleşme mühendisliği dalında uygulama alanları açısından en yaygın olanlarına ve kendimizi bu alanlarda nasıl geliştirebileceğimize değineceğiz.
Elektronik ve haberleşme dalında uygulama açısından en önemli alanları şu şekilde sıralayabiliriz;
- Tümdevreler: Yonga, kırmık, çip, mikroçip, tümleşik devre, entegre devre olarak da bilinir. Yarı iletken maddelerin kullanımıyla baskı devre üzerine yerleştirilmiş elektronik devrelerdir. Küçük boyutlarda ve hafif olması gibi özellikleri günümüzde yaygın olarak kullanılmasındaki ana nedenlerindendir.
- Bilgi – İşlem Sistemleri: Genellikle kurumsal firmalarda olan, teknik altyapının kullanılmasıyla mevcut verilerin saklanması, korunması gibi görevlerin üstlenildiği alandır.
- Biyomedikal Enstrümantasyon: Sağlık alanında yaygın olarak kullanılan makine-teçhizatların (EKG, İşitme cihazları, Kalp atım analizörü vb.) geliştirilmesi veya mevcut tasarımlarının iyileştirilmesi gibi konular ele alınır.
- Endüstriyel Süreçlerin Elektronik Kontrolü (Otomasyon): Endüstride üretim, tasarım, kalite kontrol ve bakım gibi başlıca alanlarda verimi artırmak amacıyla bir takım yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler içerisinden yaygın olarak kullanılanları şu şekilde sıralamamız mümkündür; Programlanabilir Sayısal Denetleyiciler (PLC, Programmable Logic Controller), İnsan Makine Arayüzü (HMI, Human Machine Interface), Gözetleyici Denetim ve Veri Toplamadır (SCADA, Supervisory Control and Data Acquisition).
- Mikroişlemci Temelli Uygulamalar: Eğitim, güvenlik, ticari, endüstriyel, askeri, sağlık ve eğlence gibi alanlarda yaygın olarak kullanılabilen mikroişlemci sistemlerinin faaliyet gösterdiği alan epeyce geniş olabilmektedir. Bu alanda kullanılan programlama dilleri; alt, orta ve üst seviye programlama dilleri olarak ayrılabilmektedir. Bunlardan Assembly, Basic (alt seviye), C (orta seviye), Visual Basic, Pascal, Delphi (yüksek seviye) programlama dilleridir.
- Haberleşme: Çalışma imkânı oldukça geniş olduğundan yapılan işlerde de epeyce farklılıklar olabilmektedir. Haberleşme alanı içerisindeki uzmanlık alanlarından bazıları şu şekildedir; TV/Radyo iletişim teknolojileri, veri iletişim teknolojileri, geniş bantlı iletişim, tümleşik haberleşme, ağlar, fiber optik, ses iletişimi, santraller, radyo link, antenler, uydu haberleşmesi, radarlar, mikrodalga elektroniği, mobil iletişimi ve telsiz haberleşmesi şeklinde sıralayabiliriz.
Elektronik ve haberleşme mühendisliği, makine, inşaat gibi eskiden beri var olan mühendislikler gibi olmayıp teknolojinin gelişimine paralel olarak sonradan ortaya çıkmış bir mühendislik dalıdır. Üniversitelerde ilk açıldığında Telekominikasyon mühendisliği adıyla faaliyet göstermiş sonrasında bu adı almıştır.
Bir Elektronik ve Haberleşme Mühendisi Kendini Nasıl Geliştirir
Elektronik ve haberleşme mühendisliği okuyan biri öğrenim hayatı süresince kendisine neler katmalıdır?
Haberleşme dünyasının sürekli değişime uğraması piyasada da yeni iş pozisyonlarının doğuşuna sebep olmuştur, olacaktır da. Özellikle konu elektronik ve haberleşmeyse durum biraz daha ciddi olabilmektedir. Bu ciddiyetten kastettiğim kendimizi sürekli geliştirmek ve yenilikleri takip etmek zorunda oluşumuzdur. Bu konuyu olduğumuz yerden uzaklaşmadan yani haberleşme dünyasını da ilgilendiren bir konuda örnekleme yaparak açıklayabiliriz. Örneğin, insanlar arasındaki haberleşmenin önce telli ve telsiz sonradan ise fiber ve ip ile yapılması bu hızlı değişim sürecini apaçık ortaya koymaktadır.
Teorik olarak anlatılan derslerin kaynakları çoğu zaman İngilizce olabilmektedir. Bunun asıl nedeni okuduğunuz alan yani elektronik ve haberleşme mühendisliğinde alanında ekol olmuş diyebileceğiniz yetişmiş insan gücünün azlığıdır. Durum böyle iken ders kitabı olarak yabancı yani İngilizce kaynaklar kullanılmaktadır. Ayrıca birçok üniversitede programlama dili İngilizcedir. Bu durumu sınıf ortamında Türkçe hiçbir materyalin olmadığı, hocanın ise dersi İngilizce anlatması olarak tarif edebiliriz. Üniversiteden mezun olduktan sonra da durum farklı olmayacak tabi. Çalışmış olduğunuz şirket küresel büyüklükteyse, yabancı bir kişiyle mühendis olarak muhatap olmanız kuvvetle muhtemeldir. İş açısındansa bir ürün veya teknoloji tasarlar, geliştirirseniz kullanacağınız kaynağın çoğu İngilizcedir. Bundan ötürü elektronik ve haberleşme mühendisliği okuyan veya mezun olmuş birinin İngilizce öğrenmesi kaçınılmazdır.
Üniversite yıllarında iyi seviyede öğrenilmiş popüler bir programlama dilinin mezun olduktan sonra da birçok avantajı beraberinde getireceğini düşünüyorum. En az bir programlama dilini bilen bir elektronik ve haberleşme mühendisini piyasa koşullarında iyi maaş seviyesi diyebileceğimiz paralara iş imkânının beklemekte olduğu da bir gerçektir.
Elektronik ve Haberleşme Mühendisi Çalışma Olanağı Olan Türkiye’deki Sektör ve Kuruluşlar
Elektronik sistem üreticileri (Beko, Vestel, Siemens, Arçelik vb.), Elektronik tasarımevleri (ST, Maxim, MİKRO-IC, Hittite vb.), Uluslararası üretici temsilcileri (Apple, HP, IBM, Sony-Ericsson vb.), Otomotiv sektörü (Tofaş, Renault, Ford vb.), Araştırma kurumları (TÜBİTAK, Bilkent NANOTAM, ileri teknoloji enstitüleri vb.), Askeri elektronik sistem üreticileri (Aselsan), Savunma teknolojisi geliştirme kurumları (HAVELSAN, ROKETSAN, TAİ vb.), Televizyon ve Radyolar, Bankaların veya büyük firmaların IT departmanları, elektronik ve haberleşme mühendisi olan birinin çalışma olanağı bulacağı yerlerdir.
İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız: