Merhaba, size arkadaşım ile yaptığımız tez çalışmamızdan bahsetmek istiyorum. Birçok kişinin yabancı olduğu,duymadığı bir konu. İnsandaki beş duyu ve beyin fonksiyonları, enstrümantasyon ve bilgisayar tabanlı otomasyon için ana model kabul edilmiştir. Yapay burun insan koku alma sistemini taklit eder. İnsan beyni uçucu kimyasal bileşikleri ayrı ayrı sınıflandırmadan, hepsinin birden etkisini ‘‘koku’’ olarak algılar. Dolayısıyla elektronik burun sistemlerinde kullanılan sensörlerin de çok geniş bir yelpazedeki kimyasallara duyarlılık göstermesi beklenir.
Biyolojik materyallerden yayılan uçucu bileşenleri değerlendirerek, bunların çeşitli özelliklerini belirleyen elektronik burun sistemleri gıda sektörü, çevre kontrolü, insan sağlığı gibi birçok alanda kullanılma olanağı bulmuştur.
Son yıllarda gıdaların üretim aşamasında veya analizlerinde hızlı, güvenilir ve çevre dostu teknolojilere olan ilgi gittikçe artmakta, buna bağlı olarak da geleneksel metotlara alternatif çeşitli teknolojiler geliştirilmektedir. Elektronik burun da bunlardan bir tanesidir. Endüstrinin birçok kolunda, nitel ve nicel araştırmalarda geniş çaplı uygulama alanlarına sahip olan ve kullanıcıya büyük avantajlar sağlayan elektronik burunlar; koku, buhar ve gaz analizlerinde kullanılmaktadırlar. İnsan tarafından duyusal olarak gıda analizi yapılmasının tehlikeli veya imkansız olduğu durumlardaki gıda analizlerinde başarıyla kullanılmaktadır. Kullanım amaçlarını; gıda kalite kontrol, yöntem izleme, tazelik ve raf ömrü değerlendirilmesi olarak sınıflamak mümkündür.
Günümüz tüketicileri, tüketecekleri gıdanın güvenilir ve hızlı bir şekilde temin edilebilir olmasına özellikle dikkat etmektedirler. Bu durum, üreticilerin ürünlerini pazara çıkarmadan önceki ürün kalitesini değerlendirmede, hızlı ve güvenilir sonuçlar veren teknolojilerin öne çıkmasını teşvik etmektedir. Özellikle hızlı gelişen teknoloji ile birlikte çabuk bozulduğu bilinen gıda ürünlerinin işlenmesinde kesin ve objektif sonuçlar veren bu tür teknolojilerin çalışmalara entegrasyonunun sağlanması elzem bir konu halini almıştır. Yalnızca üretim sektöründe değil bilimsel çalışmalarda da özellikle zaman ve objektif değerlendirme açısından doku ölçüm sistemleri, yapay görme sistemleri, elektronik burun ve dillerin kullanımının yaygınlaşması beklenmektedir.
Konvansiyonel olarak kullanılan gaz dedeksiyonu ve analizi, gaz kromatografisi ve kütle spectrometresi ile yapılmaktadır. Bu metotlar gaz analizinde oldukça geniş alanda hassas ölçme verileri sağlayabilmelerine rağmen cihazların kullanımındaki sonuca ulaşmada uzun zaman gereksinimi hem ölçmede hem de cihazlardaki yüksek maliyetler fazla yer kaplama, personel eğitimi gibi dezavantajlara sahiptir.
İncelenen çalışmalarda elektronik burun bunların aksine zaman alıcı ve maliyeti fazla değildir ayrıca personel eğitimine ihtiyaç yoktur. Elektronik burun sadece koklamaz, kokuyu ölçer, bir kokunun diğerinden daha güçlü olduğunu ve farkını söyler. İnsan özelliğini taklit eder. Uzun yorucu olan analizlerde, tehlikeli analizlerde insanın yerini Elektronik burun alacaktır.