Başım köpük köpük bulut, içim dışım deniz,
ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı’nda,
budak budak, şerham şerham ihtiyar bir ceviz.
Ne sen bunun farkındasın, ne polis farkında.
Diye başlamıştı Nazım Hikmet, o meşhur ceviz ağacı şiirine. Yıllardan beride bir çoğumuz şarkısını dilimize dolamışızdır. O zaman biraz şu cevizinin faydalarını incelemeye koyulalım.
Ceviz nerelerde bulunur? Gene bilgi olarak ceviz; yabani formlarda, Amerika’nın doğu ve güney kısımlarında, Orta Amerika’da, Güney Amerika’da Kolombiya’dan Arjantin’e kadar uzanan Ant dağlarında, büyük küçük Antiller de, Japonya’da, Çin’de, Hindistan’dan Türkiye’ye kadar uzanan Güney Asya’da ve Güney Avrupa dan Polonya’nın Karpat dağlarına kadar Dünya’nın birçok yerinde yoğun olarak bulunmaktadır. Dünyanın çeşitli ülkelerinde doğal olarak yetiştiriciliği yapılan çok değişik özellikte on sekiz civarında ceviz türü olmasına rağmen ekonomik olarak yetiştiriciliği yapılan ve ülkemizin de anavatanları arasında bulunduğu en önemli türü Juglans regia L.’dır. Ülkemizde özellikle son zamanlarda üretimi artan cevizin yaprağından kabuğuna kadar neredeyse her kısmından faydalanılıyor.
Cevizin kullanıldığı yerler: Ceviz ağacının kullanılan kısımları ağacın gövdesi, yaprakları, tohumları ve tohumlarından elde edilen yağı, meyve ve dal kabuklarıdır.
Ceviz, yüksek oranda ihtiva ettiği yağ ve proteinle konsantre edilmiş bir gıda olarak düşünülebilir. Öyle ki ceviz, insan beslenmesinde mutlak gerekli olan üç temel gıda grubundan ikisini bol miktarda ihtiva etmektedir. Yağ ve protein kaynağı olmasının yanında beslenmede fazlaca önemli olan vitamin A, B1, B2 ve B6 gibi B grubu vitaminleri ile bir miktarda vitamin C’yi de içermektedir. Elbette cevizin faydaları saymakla bitmez.
Cevizin Faydaları Nelerdir
- Ceviz, kanda bulunan zararlı kolestrolün birikmesini önlemektedir. Kanı temizlemektedir.
- Ceviz, yüksek kolestrolü düşürmektedir.
- Damar tıkanıklığı tedavisinde etkilidir.
- Şeker hastalığı olan hastaların tedavi sürecinde kullanılmaktadır.
- Midede ve bağırsakta biriken gazın atılmasında etkilidir.
- Grip ve nezleye iyi geldiği bilinir.
- Sindirim sistemindeki bozukluğun giderilmesinde aktif olarak rol oynar.
- Vücudu soğuktan korumada etkilidir.
- Yorgunluğu ve bitkinliği gidermektedir.
- Vücudu zinde tutar.
- Zehirlenmelere karşı etkilidir.
- Kuvvet vermektedir.
- Çocuklarda gelişimi sağlar.
- Ceviz, beyin için gerekli olan gümüş iyonuna sahiptir. Bu nedenle yediden yetmişe herkes için gereklidir.
- Ceviz, uzun süre depolanabilen bir meyve olduğu için diyetlerde mutlaka tercih edilmektedir.
- Cevizde yüksek oranda omega 3 bulunmaktadır. Bu sayede kalp hastalıklarına karşı koruyucu bir özellik taşır. Ani inmeleri, yüksek kan basıncını azaltır. Omega-3 yağ oranı aynı zamanda çocuklarda yüksek hiperaktif olma riskini azaltmaktadır. Uyku düzeni sağlamaktadır.
- Ceviz aynı zamanda klinik depresyonu da azaltmaktadır.
- Kalp atışlarının düzenlenmesinde de ceviz oldukça etkilidir.
- Cevizde fitosteroller bulunmaktadır. Bu sayede de kalın bağırsak, prostat ve göğüs kanseri gibi çeşitli kanser türlerinden koruma sağlıyor.
- Ceviz yiyerek bağışıklık sisteminizi güçlendirebilirsiniz.
- Ceviz, kavrama ve anlama gelişiminde oldukça etkilidir. (Asya’da ceviz emyvesinin bir beyin gıdası olduğu bilinmektedir. Bu nedenle sınava girmeden önce öğrenciler ceviz yemekte, bu sayede notlarının artacağına inanmaktadır.)
- Cevizde bir diğer yararlı madde L-arginin (besinlerden elde edilen bir aminoasit olup, vücudun protein yapması için gerekmektedir.) bulunmaktadır. Bu sayede kan damarlarının iç tarafının pürüzsüz ve düzgün olmasını sağlamaktadır. Kan ve damar sistemini rahatlatır.
- İçinde bulunan fitosteroller ve magnezyum sayesinde safra taşı oluşumuna engeldir.
- Antioksidan özelliği taşımaktadır. Bu sayede parkinson ve alzheimer gibi rahatsızlıkları engellemede ve azaltmada etkili olduğu söylenmektedir.
- Cevizde aynı zamanda melatonin vardır. Bu madde sayesinde özellikle gece çalışan ve uyku düzensizliği olan kişilerin uykularının düzene girmesinde etkilidir.
- Özellikle gıdasal olarak sadece meyvesi tüketilse de, cevizin yaprağı ve meyvesini saran yeşil kısmının suyu sağlık açısından oldukça faydalıdır. Ceviz yaprağı suyuna ne kadar vakit ayırabiliyorsanız faydasını da o kadar göreceksiniz. Damar koruyucu, ishal kesici, cildi temizleyici, siğil giderici, mantar hastalıklarında etkili, tümör engelleyici ve bağışıklık sistemini koruyucu özellikleri bulunmaktadır. Ceviz kanın pıhtılaşmasını önler, kan dolaşımını düzenler… Karaciğer için de çok faydalıdır.
Meyvesinin ve yapraklarının faydalarını yazmak herhalde kitaplara sığmaz. Cevizin bir diğer faydası ise doğayadır. Malumunuz ceviz ağacının altında oturmak zararlı olarak görünür. Çünkü kalktığınız zaman müthiş bir baş ağrısıyla kalkarsınız. Bunun nedeni ceviz ağacının salgıladığı sülfür gazıdır. Sülfür yapı itibariyle zehirli bir gazdır. Bundan dolayı ceviz ağacının dibinde bir müddetten sonra hiçbir şey yetişmez. Fakat sülfür gazının bir diğer etkisi ozon tabakasını tamir etme özelliği olmasıdır.
Bütün bu bilgiler doğrultusunda bu kadar faydası olan bir bitkinin, hele ki küresel ısınmanın bu kadar fazla olduğu zamanda sizce de biraz ceviz ağacı ekmemiz gerekmez mi?