Ülkemizde son yıllarda özellikle sağlık ve teknoloji alanında göz ardı edilmeyecek gelişmeler yaşanıyor. Bu gelişmeler sadece ülke sınırlarımızda değil ülkemiz dışında da dikkat çekerek bizlere büyük gurur yaşatıyor. Sağlık ve teknoloji alanında kendini çok iyi geliştiren ve bu gelişiminin meyvesi olan buluşları ile sesini kısa bir sürede duyuran ülkemizin gururlarından biri de Canan Dağdeviren. Dağdeviren sağlık adına umut verecek birçok tamamlanmış ve halen devam etmekte olduğu çalışmalarıyla ülkemiz ve insanlık için gerekli pek çok gelişmeye imza atmaktadır.
Canan Dağdeviren Kimdir
Canan Dağdeviren, 4 Mayıs 1985 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. Yüksek lisans boyunca İstanbul Sabancı Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği alanındaki çalışmalarında tam burslu olarak eğitim aldı. 2009 yılında ilk defa verilmeye başlanan Fulbright Doktora Bursu’nu kazandı ve The University of Illinois at Urbana, Champaign’de (UIUC) Malzeme Bilimi ve Mühendisliği bölümde Prof. John A. Rogers gözetiminde doktora eğitimine başladı. Dağdeviren, Ağustos 2014’te doktorasını tamamladı. Harvard Üniversitesi’nin Genç Akademi Üyeliği’ne (Junior Fellow of Harvard) Türkiye’den seçilen ilk kişi oldu. MIT’nin David H. Koch Enstitüsü’nde Birleştirici Kanser Araştırmaları alanında doktora sonrası araştırma görevlisi olarak çalışmaktadır. Dağdeviren ayrıca MIT’nin Beyin Araştırması için McGovern Enstitüsü’nden Prof. Michael Cima ve Prof. Ann Graybiel ile işbirliği yapmaktadır.
Canan Dağdeviren, MIT Technology Review’un her yıl derlediği 35 Yaş Altı Mucitler listesine ve Forbes’in 30 Yaş Altı Bilim İnsanı listesine ismini yazdırmayı başardı. Illinois İnovasyon Ödülünü almaya hak kazandı.
Canan Dağdeviren, giyilebilir kalp pili(PZT-MEH), cilt kanserini teşhis eden cihaz ve çalışmalarını yeni bitirmiş olduğu Parkinson hastaları için geliştirdiği “beyin iğnesi” gibi projeleriyle başarısını ülkemize ve dünyaya duyurmayı başardı. Özellikle giyilebilir kalp pili hayatımızın en önemli organı yani kalbi yaşatma göreviyle ilgiyi fazlasıyla üzerine çekmeyi başarıyor.
PZT- MEH Nedir?
Kalp pilleri elektriksel uyarıları bulundurduğu jeneratörle üretir ve bu jeneratörlerin ömürleri 5-10 yıl arasında değişmektedir. Günümüzde kullanılan bu kalp pillerinin jeneratörlerinin ömürleri bittiğinde cerrahi bir operasyonla değiştirilmesi gerekir. Bu durum ise sağlık açısından tehlike oluşturmaktadır. Fakat PZT-MEH ismiyle anılan giyilebilir kalp pili; kalp, akciğer ve diyaframın hareketlerinden meydana gelen mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürerek giyilebilir kalp piline güç veren bir nano-jeneratöre sahiptir. Yumuşak, esnek özelliği ve son derece düşük bükülme sertliğe sahiptir. Bu sayede küçük hareketlerde bile enerji üretebilir. Bu entegre alet tarafından 3.8 V büyüklüğünde bir enerji depolanabilir. Enerji dönüşümü piezo-elektrik olayı ile gerçekleşir. Piezoelektrik olayı kısaca mekanik basınç sonucu malzemenin elektrik enerjisi oluşturmasıdır.
İç organların hareketi devam ettiği ve giyilebilir kalp piline basınç oluşturduğu sürece enerji üretimi devam eder ve implante edilen cihazın ömrü günümüz kalp pillerine göre uzun ömre sahip olur. Böylece ek bir operasyona ihtiyaç duyulmaz ve cerrahi komplikasyon riski ortadan kalkmış olur.
Büyükbabasının kalp yetmezliği sebebi ile kendine 28 yaşına gelene kadar kalp sorunları olan hastalar için bir şey yapmak istediğini belirten ve hedefine böyle bir projeyle ulaştığını bizlere gösteren Canan Dağdeviren’in zamanımızın ve geleceğin mühendislerine ışık olması dileğiyle…