‘Hepimizin hakkında az çok bir şeyler bildiği Yunan mitolojisinde, Kral Cepheus ve Kraliçe Cassiopea’nın bir kızları vardır. Cassiopea kendisinin deniz tanrıçalarından bile daha güzel olduğuna inandığı için, Denizler Tanrısı Poseidon’un öfkesiyle karşılaşır. Poseidon, kendisini ve ülkesi Aithopia’ı bağışlaması için kızının kendisine kurban edilmesini ister. Deniz kayalıklarında zincire vurulmuş ve ölümü bekleyen kızı Zeus’un oğlu Perseus gelip kurtarır ve onunla evlenir. İşte bu kızın adı ‘Andromeda’dır.’
İsmini mitolojik bir öğeden alan ‘Andromeda Galaksisi’ evimiz Samanyolu Galaksisi’ne en yakın spiral gökada (en yakın gökada değil) olma özelliğini taşıyor. Hatta bu yakınlık öyle bir durumda ki 2 sevgili gibi birbirlerine doğru koşuyorlar. Günü gelipte bu 2 sevgili birbirine kavuştuğunda neler olacağıyla ilgili düşüncelerimiz şuan tahminlerden öteye gidemiyor. İsterseniz gelin, bu büyük buluşmayla ilgili elimizdeki bilgilere bir göz atalım.
Andromeda Galaksisi (Messier 31, M31 ve NGC 224 olarak ta bilinmektedir), kendiyle aynı adı taşıyan Andromeda Takımyıldızı’nda bulunan sarmal bir galaksidir. Dünyadan çıplak gözle görülebilen en uzak gök cismi olan bu gökada, içerisinde yaklaşık 1 trilyon yıldız ve Samanyolu Galaksisi’nden yaklaşık %80 daha fazla kütle barındırıyor (yaklaşık olarak 1.230 Milyar Güneş Kütlesi). Uzunluğu ve genişliği yaklaşık olarak 100 bin ışık yılını buluyor. Saniyede yaklaşık 120 KM (Doppler etkisiyle ölçülmüştür) ile bize doğru hızla yaklaşan bu devasa kütleye olan uzaklığımız ise yaklaşık olarak 2.5 milyon ışık yılı. Çarpışma zamanının ön görülen tarihi ise 4.000.000.2016 (4 milyar yıl sonra). Yani anlaşılan çarpışmadan önce biraz daha zamanımız var.
Büyük buluşmada neler olabilir?
Aslında gökada çarpışmaları gözlemlenebilir evrende hali hazırda olan etkileşimlerdir. Aynı galaksi grubunda bulunan galaksiler arasında bu tarz çarpışmalardan sıkça söz edilir. Samanyolu ve Andromeda galaksileri arasında böyle bir çarpışmada olabilecek ihtimallerden ilki, galaksiler birleşmeden önce Solar Sistemimiz Samanyolu’nu terkederek Andromeda’ya taşınması. Yani ilk kaçanlardan birinin Solar Sistemimiz olacağını söylemek yanlış olmaz. Fakat yine de bu küçük bir ihtimal. Öne sürülen ihtimallerden bir diğeri ise, Solar Sisteminin Samanyolu içerisinde kalacağı fakat; yerinden bir miktar sapacağı şeklinde. Bu sapmanın büyüklüğünün ise Solar Sistemin, Samanyolunun merkezine olan uzaklığının 3 katı kadar olacağı yönünde; yani yaklaşık olarak 90 bin ışık yılı. Bir küçük ihtimal daha var. Solar Sistemimiz çarpışma sırasında bu durumdan sıkılıp, tasını tarağını toplayıp 2 galaksiyi de terk edebilir. Yani artık kafamızı kaldırdığımızda gökyüzünde göreceğimiz manzara aynı olmayabilir!
Peki bu çarpışma kesin mi?
Bilim adamlarına göre evet. 2012 yılında Hubble Uzay Teleskopuyla, Andromeda Galaksisinin 2002 ile 2010 yılları arasındaki hareketi, araştırmacılar ve bilim adamları tarafından dikkatle incelendi. Ortaya çıkan verilere göre bu çarpışma yaklaşık 4 milyar yıl sonra kesin olarak gerçekleşecek. Zincire vurulmuş bu kızın 8 yıldaki davranışlarından elde ettikleri verilere göre Uzay Teleskop Bilim Enstitüsü tarafından hazırlanmış çarpışmayı gösteren simülasyonu yazının sonunda izleyebilirsiniz.
Güneşin Akıbeti ne olacak?
Andromeda Galaksisi yaklaşık olarak 1 trilyon (1012) yıldıza ev sahipliği yapmaktadır. Samanyolu için bu sayı 300 Milyar (3×1011) olarak belirlenmiştir. Yani kabaca bir hesapla 1 trilyon 300 milyar yıldızdan bahsediyoruz (1.3×1012). Bu kadar fazla sayıda yıldızın aslında birbirine çok uzak olması bile evrenin büyüklüğünü bize anlatabilir. Aradaki bu devasa uzaklık, yıldızların çarpışma ihtimalini de büyük olasılıkla ortadan kaldırmaktadır. Örneğin; Güneş ile ona en yakın yıldız olan Proxima Centauri arasındaki uzaklık 4.2 ışık yılı dolaylarındadır. Bilim adamlarına göre yıldızların bu mesafeden birbirlerini etkilemesi de pek mümkün görünmüyor. Yani güneşimize en azından bu çarpışma sırasında bir şey olmayacak.
Andromeda’nın İlk Vukuatı Değil
Hubble Uzay Teleskopu ile çekilen Andromeda’nın çift çekirdekli görüntüleri bilim adamları arasında yeni bir tartışma yarattı. Bu durumun nasıl oluştuğuyla ilgili 2 temel fikir öne sürülmekte. Bunlardan ilki; Andromeda’nın tek bir çekirdeği bulunmakta fakat, yıldızlararası ortam nedeniyle çekirdeğin bir kısmı bir nevi örtülmekte ve galaksi 2 çekirdekliymiş gibi görünmekte. Diğer fikirdeyse bilim adamları Andromeda’nın daha önceden de başka bir galaksiyle çarpıştığı ve bu galaksiyi yuttuğu, gördüğümüz 2.çekirdeğin aslında bu yutulan galaksinin çekirdeği olduğu öne sürülmekte. Belki de Andromeda ile Samanyolu Galaksilerinin çarpışmasından sonra oluşacak olan yeni galaksiye uzaktan bakan canlılar (!) 3 çekirdekli bir galaksi görecekler.
