SPACEX Nedir? 2018’in Şubat ayında kendisini bir hayli fazla duyduğumuz, haberlerde gördüğümüz ve birçok insanın bunun hakkındaki muhabbetine tanıklık ettiğimiz SpaceX 2002 yılının Haziran ayında, Elon Musk tarafından, Amerika’da uzay roketi geliştirmek ve üretmek için kurulmuştur. Günümüzde uzay roketleri, dünya yörüngesine uydu fırlatılmasından, uzay istasyonlarına eşya nakliyatından ve uzaya astronot gönderilmesinden gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Fakat bu olayların hepsi milyon dolarlar ile gerçekleşirken birde fırlatılan roketlerin tekrardan kullanımının çok zor olmasından dolayı bu durumlar çok zor şartlar altında gerçekleştiriliyordu. SpaceX Şirketinin de amacı uzay roketlerinin ateşlenmelerinde ki maliyeti en aza indirmek, ana motorların uzay boşluğuna atılması yerine Dünya ya getirilip tekrardan kullanmak ve roketlerin gücünü arttırıp uzay taşımacılığını başarma yönündedir.
İlk Roket Denemeleri Falcon-1
Musk PayPall’ı sattıktan ve ardından SpaceX’i kurduktan sonra, Amerikan ordusu ile Pentago’nun TecSat-1 uydusunu, tasarım aşamasında olan Falcon-1 uzay roketi ile ateşlemek üzere, 100 milyon dolar yardım karşılığında anlaştı. Amerika’nın bu anlaşmayı imzalamasındaki temel sebep SpaceX’ in yörünge taşımacılığında diğer uzay ve havacılık endüstrilerinden daha ucuz bir fiyata mal etmesi ve Falcon-1’in yörüngeye sıvı yakıtla ulaşabilecek ilk uzay roketi olma sözü vermesidir.
SpaceX Falcon-1’i hayata geçirme aşamasında bir takım sıkıntılarla karşılaması sonucunda projenin süresi uzadı ve bu durumdan dolayı ABD ordusu tarafından TecSat-1 uydusunun fırlatılışı iptal edildi.
24 Mart 2006 tarihinde somut bir hale getirilen Falcon-1 uzay roketi, saat 22:30 da ilk test uçuşu yapılmak üzere fırlatıldı. Falcon-1 beklenilen sonucu başarısızlık şeklinde SpaceX’e sundu. Amerikan ordusunun ayrılmasıyla tek başına kalan SpaceX kısa bir süre içerisinde Nasa’dan 278 milyon dolarlık bir bağış aldı ve bu alınan bu bağış ile Falcon-1 için iki ayrı test uçuşu yaptı. Yapılan bu iki test uçuşunda da Falcon-1 yeniden başarısız oldu ama SpaceX amaçları doğrultusunda ilerlemekte son derece kararlıydı.
İlk fırlatılıştan 2 yıl aradan sonra SpaceX Falcon-1’in eksiklerini giderdi ve tekrardan bir test uçuşu yaptı. Yapılan bu uçuş sonrasında başarıya ulaşan SpaceX, bir özel şirket tarafından ilk yörüngeye çıkan uzay roketini yapma unvanını elde etti. Elde edilen bu başarıdan sonra SpaceX Falcon-1’in, Malezya ya ait Razaksat uydusunu yörüngeye fırlatarak son uçuşunu yaptı.
Yükselişin Roketleri Falcon-9 Roket Serileri
Nasa’dan Ticari Yörüngesel Taşımacılık Hizmetleri kapsamında alınan yardım ile SpaceX, Falcon-1’in daha gelişmiş ve yörüngeden yeryüzüne gelebilecek geri dönüşümlü roket olan Falcon-9 için çalışmalara koyuldu. Nasa, kendi uzay istasyonuna 12 adet kargo taşıması görevi için tekrardan SpaceX ile anlaştı. Tarihler 4 Temmuz 2010 u gösterdiğinde SpaceX Falcon-9’un ilk test fırlatılışını saat 18:45 de gerçekleştirdi. Başarı ile sonuçlanan ilk test fırlatışından 5 ay gibi bir süre zarfı sonrasında SpaceX tekrardan Falcon-9 için ikinci test fırlatılışını yaptı fakat roketin yörüngeye bıraktığı Dragon uzay aracı yörüngeyi iki tur döndükten sonra Pasifik Okyanusuna çakıldı. Daha sonrasında 2013 yılında Nasa için yapılan ilk iki malzeme taşıma uçuşu başarı ile sonuçlandı. Yapılan bu test uçuşlarının yanı sıra SpaceX geri dönüşümlü roket içinde birçok çalışmalar yapmaktaydı ve amaçlanan hedef geri dönüşümlü bir Falcon-9 roketi üretmekti. SpaceX Falcon-9’un geri dönüşümlü modeli olan Falcon-9R’yi tamamladıktan sonra test uçuşlarına başladı fakat yapılan uçuşlar başarısızlıkla sonuçlandı. Nihayet tarihler 8 Nisan 2016’yı gösterdiğinde SpaceX Nasa ile anlaşılan diğer bir kargo görevinde, Falcon-9R görevi tamamladıktan sonra üsse başarılı bir şekilde geri döndü ve SpaceX dünya tarihinde büyük bir başarıya ve yükselişe imza attı.
Uzayın İlk Arabası
Hedeflerine adım adım ulaşan SpaceX, artık daha güçlü, daha ağır kargolar taşıyan ve geri dönüşümlü olan Falcon Heavy roketini somutlaştırma kararını aldı. Kısa bir süre içinde prototipi tamamlanan Falcon Heavy iki adet Falcon-9 v1.0 ile Falcon-9R roketlerinin birleşiminden oluşturuldu. Üç adet Falcon-9 serisi roketlerden üretilen Falcon Heavy 70 metre boyunda, 3,66 metre çapında ve 2250 ton ağırlığındaydı. Dünya tarihinde Saturn-V den bu ana kadar en güçlü roket olacak olan Falcon Heavy için sabırsızlanan SpaceX, ilk test uçuşunu 6 Şubat 2018 tarihine belirledi.
SpaceX test uçuşunda bir tane daha ilkede imza atacaktı, Falcon Heavy’nin üzerine bir Tesla Roadster araba yerleştirilip uzaya ilk defa araba gönderen Şirket olacaktı. Nihayet tarih 6 Şubat 2018’i gösterdiğinde SpaceX Falcon Heavy’nin ilk test uçuşunu gerçekleştirdi. Dünya’nın birçok yerinden, insanlar nefeslerini tutarak canlı yayından test uçuşunu izlediler. Falcon Heavy başarılı bir şekilde fırlatıldı daha sonra ana roketin yanındaki Falcon-9 v1.0 roketleri kısa bir sürede görkemli bir şekilde tekrardan yeryüzüne döndüler ama ne yazık ki ana roket bunu başaramadı. Dikkatleri Falcon Heavy den daha çok üzerine çeken Tesla Roadster ise şuan içinde Mars ile Jüpiter arasındaki asteroit kuşağına doğru yol almaktadır.