Teknolojinin süratle geliştiği ve internet özelliği bulunan her türlü cihazın hayatımıza derinden etkilediği günümüzde, ne yazık ki güvenlik konusu gelişen teknoloji karşısında ters orantılı bir durum sergiliyor. Üreticilerin güvenlik konusunda art arda yaptığı açıklamalar bile artık endişeleri arttırmaktan daha ileriye gitmiyor. Bu yazımızla akıllı mobil cihazlarınızı daha hızlı, güvenli ve rahat hale getirmenin yollarını göstereceğiz. Günümüzde Mobil cihaz kullananların neredeyse tamamı İOS ve Android işletim sistemli cihazlar kullanıyor. Her iki işletim sistemi de kullanıcılara belli bir oranda erişim ve yapılandırma seçenekleri sunuyor.
Artık Günün büyük bir kısmının, küçük ekranlara bakılarak geçirildiği ve birçok işin de bu küçük ekranlı cihazlar üzerinden yürütüldüğü günümüzde, bu cihazlar bir yönden rahatlık sağlasa da birçok kişisel bilgi ve sırrımızı barındırdıkları için güvenlik konusu oldukça hassas bir konu. Cihazlarınızda güvenliğin ön plana çıkması için cihazınızda mutlaka güvenlik kodu olsun. Artık yeni cihazların neredeyse tamamında parmak izi okuma özelliği mevcut. Bazı cihazlar da yüz tanıma vs. özelliklerde bulunabiliyor. Bu çeşitlilikte tercih sizin ama dışardan cihazınıza herhangi müdahale olmasını önlemek için mutlaka cihazınızda tahmin edilmesi zor bir güvenlik kilidi olsun ve cihazın ekranı kilitlendiği anda güvenlik kilidi aktif hale gelsin.
Cihazınızın kaybolması veya çalınması durumunda konum tespiti yapabilir, cihazdan ses çaldırabilir ve gerekirse cihazı tümüyle sıfırlayabilirsiniz. Bunun içinde önceden aygıtımı bul seçeneğinin aktif olmasını sağlamalısınız. IOS’ta bu ayarı yapmak için ayarlar da kullanıcı adına tıklayın. İcloud içinde İphone’umu Bul veya İpad’imi bul seçeneğini etkinleştirin. Android için de Ayarlarda Güvenlik ve konum altında Aygıtımı bul ve Aygıtları uzaktan konumlandır seçeneklerini etkinleştirin. Ayrıca bu ayarlar aktif olduğunda cihazınızda herhangi bir sıfırlama işlemi yapıldığında tekrar cihazı kullanmak için İOS’ta İcloud hesabı Android’te ise Google hesabı girmek zorunlu hale geliyor ve bu hesap ve şifresi girilmediği sürece cihaz kullanılamıyor.
Cihazınıza indireceğiniz uygulamaları özenle seçin. IOS AppStore dışında uygulama yüklenmesine izin vermiyor zaten ama Android için de Google Play Store üzerinden indirme yapın. Ayrıca indirdiğiniz uygulamaların istedikleri izinleri, ulaşabildikleri verileri mutlaka kontrol edin ve uygulamayı indirmeden önce aldığı puana ve yapılan yorumlara göz atın.
Özellikle bulut yedekleme kullanmıyorsanız, fotoğraflarınızın veya önemli bilgiler içeren mesaj ve notlarınızın bulut yedeklemesini kapatın. Bulut yedekleme aktif olduğu sürece verileriniz sürekli bulut hesaba yükleyerek hem cihazının arka planda sürekli çalışarak şarjının ve internetinin daha çabuk bitmesine hem de verileriniz başka ellere geçmesine sebebiyet verebilmektedir. Hatırlarsanız daha önce birçok kişinin bulut hesapları hacklenerek özel verileri çalınmıştı.
Yasaklı veya Türkiye’den engellenen sitelere erişim için birçok kişi VPN uygulamaları tercih ediyor. Yalnız yapılan araştırmalar VPN uygulamalarının hiç de güvenli olmadığını gösterdi. VPN uygulamaları aktif olduğu sürece internette attığınız her adım izleniyor ve sosyal medya ve banka giriş bilgileriniz görülebiliyor. Güvenli bir internet kullanımı için kesinlikle bu tür uygulamaların kullanılmasını tavsiye etmiyorum.
Bataryanızı sömüren uygulamaları tespit edin. Eğer telefonunuzun şarjı normalden daha hızlı bitmeye başladıysa, batarya değiştirmeden önce arka planda gerektiğinden fazla çalışan ve fazla şarj harcayan uygulamaları tespit ederek bunları sonlandırın. IOS ve Android’te ayarlar altında pil yazan ayarlarına tıklayın. Pil ayarlarında pil sağlığı ve pili en çok kullanan uygulamalar sıralanır.
Bu menüden hangi uygulamanın en fazla pil tükettiğini tespit edebilirsiniz. Uygulamaların erişebildiği içerikleri kontrol altında tutun. Ayarlar-gizlilik menüsü altında hangi uygulamaların, kişiler, konum, takvim, resimler, mikrofon, kamera vb. içeriklere erişebildiğini belirleyerek istemediğiniz uygulamaların bu içeriklere erişmesini engellemek mümkün. Örneğin sıradan bir oyunun kamera, mikrofon, kişiler gibi verilere erişmesi saçma olduğu gibi güvenli de değil. Bu menü altında bu tür erişimleri kontrol altında tutabilirsiniz.
İnternette gezinirken aniden çıkan telefonunuzda beş adet virüs tespit edildi gibi bildirimlere itibar etmeyin. Özellikle internette bir siteyi açarken yeni bir sekmede cihazınızda virüs tespit edildi temizlemek için tıklayın şeklinde uyarılar çıkıyor. Bu bildirimlere itibar etmeyin ve tarayıcının sekmeler kısmını tıklayarak açılan bu sekmeyi kapatın. Aksi halde bu linke tıklamanız durumunda ya sizden bir şekilde para talebinde bulunulacak ya da cihazınıza virüs bulaştırılacaktır. Ve son olarak tavsiyem cihazınızı kullanmadığınız zamanlarda, özellikle gece yatarken güvenlik ve tasarruf amacıyla mobil internet ve wifi özelliğini kapatın. Cihazınızı gece şarjda bırakmayın. Gece sabaha kadar şarjda kalan cihazlarda batarya bozulabiliyor ve bataryada şişmeler meydana gelebiliyor.