Geçtiğimiz günlerde açıklanan üniversite sınav sonuçlarıyla birlikte öğrencilerin tercih maratonu başlamış oldu. Bu süreçte ise hangi bölümün neden tercih edilmesi gerektiği konusunda öğrenciler ve aileler türlü araştırmalar içerisine giriyorlar. Bu yazımızda onlara bir nebze yardımcı olabilmek adına üniversitelerde 2020 yılı itibariyle Elektrik Mühendisliği, Elektrik-Elektronik Mühendisliği, Elektronik-Haberleşme Mühendisliği ve Elektronik Mühendisliği programlarının kontenjan sayılarını, kamu ve özel sektördeki arz ve talep durumlarından bahsedeceğiz.
Öncelikle 2020 yılı için yukarıda bahsetmiş olduğumuz bölümlere ayrılan kontenjanlara bir göz atalım. Sayılara Devlet, Vakıf ve Özel Üniversitelerde yer alan kontenjanların tamamı dahil edilmiştir.
- Elektrik Mühendisliği 585 öğrenci,
- Elektrik-Elektronik Mühendisliği 9938 öğrenci,
- Elektronik Mühendisliği 80 öğrenci,
- Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği 679 öğrenci olmak üzere,
Toplamda Elektrik ve Elektronik Mühendisliği bölümlerine ayrı ayrı toplamda 11282 öğrencilik kontenjan ayrılmıştır. 2019 yılında ayrılan toplam kontenjan sayısı 12339 kişi olarak belirlenmişti. Bu şekilde yapmış olduğumuz kıyasla birlikte kontenjanlara yaklaşık 1000 kişilik bir azalma olduğunu görüyoruz. Bunun sebebini çoğunlukla ikinci öğretim programların kapatılmasına bağlayabiliriz.
Ayrıca yine belirtmekte fayda var ki, geçen sene adaylara ayrılan 12339 kişilik kontenjanın 10228 adaya ayrılan kısmı dolmuş, 2111 adaya ayrılan kısmı ise boş kalmıştır. Yani ÖSYM tarafından Mühendislik programları için getirilen 300.000 başarı sıralamasının altında yer alan herhangi bir aday boşta kalan kontenjanlarda yer alan üniversitelerden herhangi birini tercih etmiş olsaydı, ilgili programa yerleşebilecekti. Ancak görüldüğü üzere başarı sıralaması yetmesine rağmen bir kısım öğrencilerin tercih listelerinde bu programlara yer vermediği görülmektedir.
Şimdi ise sizlere bu programlardan herhangi birisini tercih etmek istediğinizi varsayarak bölüm içeriğinde yer alan dersler ve gelecekte bölüme dair yapılabilecek işler hakkında bilgiler aktaracağım.
Bahsetmiş olduğumuz Elektrik ve Elektronik Mühendisliği programlarında temel mühendislik dersleri dışında da ortak olarak okutulan birden çok ders bulunmaktadır. Kaldı ki 3 ve 4. sınıfta bir çok ders seçmeli olarak okutulmakta ve özellikle Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümünü tercih eden öğrenciler uzmanlaşmak istediği alana göre Elektrik veya Elektronik/Bilgisayar ağırlıklı dersleri seçebilmektedir. Meslekte Serbest Mühendis Müşavir (SMM) olarak yer almayı düşünen öğrenci arkadaşlarımızın tamamı yukarıda bahsetmiş olduğumuz bölümlerden herhangi birinden mezun olmaları şartıyla 1 kV altı belgelere imza atma yetkisine sahip olabilecektir.
Ancak 1 kV üstü imza yetkisine sahip olabilmeleri için Elektrik Mühendisliği mezunu olmaları veya Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümünden mezun olmaları ve transkriptlerinde “Elektrik Makineleri, İletim Sistemleri, Dağıtım Sistemleri, Güç Sistemleri, Enerji Sistemleri, Elektrik Tesisleri, Koruma, Yüksek Gerilim Tekniği” derslerinden veya farklı isimle verilen ve bu derslerle aynı içeriği sahip derslerden en az 3 tanesini almış olmaları gerekmektedir. Bu derslerden bir kısmı üniversiteler tarafından sürekli eğitim merkezleri aracılığıyla da açılmaktadır. Yani mezun olduktan sonrada bu dersleri belirli ücret karşılığında alabilme şansınız bulunmaktadır. Burada bahsettiğimiz durumun Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümü için geçerli olduğunu, Elektrik Mühendislerinin doğrudan bu belgeyi alabildiklerini bilmekte fayda var. Elektronik, Elektronik ve Haberleşme Mühendisleri ise yalnızca Asansör ve 1 kV altı belge alabilmektedir.
Eğer gelecekte çalışmayı planladığınız alanlar içerisinde Elektrik Tesisleri bulunmuyorsa bu şartları sağlamanız size pekte bir artı katmayacak, aksine uzmanlaşmak istediğiniz alanla ilgili dersler alıp bir şeyler öğrenmek sizlere daha çok fayda sağlayacaktır.
Şimdi ise birazda ülkemizdeki Elektrik ve Elektronik Mühendisi ihtiyaç durumlarına göz atalım. İş ilanlarının ülkemizde en fazla olduğu ve en sık kullanıldığı site üzerinden unvan bazlı araştırma yaptığımızda 29/07/2020 tarihi itibariyle Türkiye genelinde;
- “Elektrik Mühendisi” pozisyonunda 941 kişi,
- “Elektrik-Elektronik Mühendisi” pozisyonunda 615 kişi,
- “Elektronik Mühendisi” pozisyonunda 868 kişi,
- “Haberleşme Mühendisi” pozisyonunda 207 kişi,
- “Yazılım Mühendisi” pozisyonunda 829 kişi için,
Aktif iş ilanının bulunduğu görülmektedir. Yazılım alanında da kendini geliştiren Elektrik ve Elektronik Mühendisleri de baz alındığında toplamda “3460” kişiye istihdam olanağı bulunmaktadır. Bu ilanların bir kısmı uzun süredir açık durumda bulunmakta ve aranılan aday itibariyle gerçeği yansıtmamaktadır. Bunları da göz ardı edersek özel sektörde ortalama ülkemizde 3000 Elektrik veya Elektronik/Yazılım Mühendisine ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Kamu tarafında ise yılda 100-300 arasında Elektrik veya Elektronik Mühendisi istihdam edilmektedir. Yani en iyi ihtimali göz önüne aldığımızda ülkemizde senelik 3500-4500 Elektrik veya Elektronik Mühendisine yeni istihdam kapısı açılmaktadır.
Elbette bu sayılar alanında görev yapmak isteyen Elektrik veya Elektronik Mühendisleri için verilmektedir. Alanında görev alamayan binlerce Mühendis meslektaşımız alakasız unvanlarda oldukça düşük maaşlarla görev almaktadır. Bu durum bile başlı başına ülkemizde Mühendislik mesleğine gereken önem ve hassasiyetin gösterilmediğini ortaya koymaktadır.
Tercih dönemi boyunca yorum kısmından veya sosyal medya hesaplarımdan bana ulaşabileceğinizi, bu süreçte söz konusu bölümlerle ilgili sizlerin kafasındaki soru işaretlerini gidermek için yanınızda olduğumu bilmenizi isterim. İlginizi çekebilir: elektrik elektronik mühendisliği maaşları
Hepinize asıl sınav olan “hayat sınavında” başarılar dilerim.